به حضرت نامه می‌نوشتند… اگر شما تا روز قیامت هم‌ پشت سر هم پی‌درپی به حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه لقب بگویید کم گفته‌اید و چیزی بیان نکرده‌اید، ولی حضرت به کارگزاران خود فرمودند: «أَدِقُّوا أقْلامَکمْ»[۱] نوک قلم‌ها را بتراشید که تیز بشود، درشت ننویسید، چون اگر درشت بنویسید جای زیادی می‌گیرد، این کاغذ، کاغذِ بیت‌المال است، کجایی یا امیرالمومنین؟!…

 

حضرت با آن حجم از درگیری‌ها، جنگ‌ها و مشکلات داخلی می‌فرمایند: «وَقارِبُوا بَینَ سُطُورِکمْ» و سطور را به هم نزدیک سازید… در آن زمان، کاغذ یا هر وسیله‌ای که بر روی آن می‌نوشتند گران بود.

 

«وَاحْذَفُوا عَنّی فُضُولَکمْ» و مطالب اضافی که در نامه‌هایی برای من می‌نویسید حذف کنید، پی‌درپی به من جنابِ مستطابِ…حضرتِ آقایِ…عالی جناب…القاب را بریزید و به اقّل آن اکتفا کنید، وقت مردم را نگیرید. قلم و کاغذ یا هر وسیله‌ای که بر روی آن می‌نویسید برای بیت‌المال است. فرصت و زمان تو هم برای بیت‌المال است، تو نوکرِ مردم هستی… این القاب «حضرتِ آقای…جنابِ مستطابِ…عالی‌جناب…» چیست؟!

 

یکی از زجرآورترین موارد در ساختارِ مردمی حکومت ما که در مردم هم این اشکال دیده می‌شود، این است که در بعضی از شهرها وقتی فردی به مسئولیت و مقامی می‌رسد، بنرهای تبریک است که نصب می‌شود… تبریکِ چه چیزی؟! مسئولی که به حکومت می‌رسد در لبِ پرتگاهِ جهنم ایستاده است، اگر خدمت کند خوشا به سعادت او که بالاتر از این ثوابی وجود ندارد و اگر خدمت نکند به عمیق‌ترین درکات جهنّم می‌رود؛ لذا چه تبریکی دارد؟ چقدر القاب و مجیزها و… ان شاء الله که این موارد حذف شود و مردم به قبح آن پی ببرند، باید بجای تبریک، دعا کرد که ان شاء الله خدا او را نجات دهد و کمک کند.

 

حضرت فرمودند: این القاب را از من کم کنید، حضرت وقت ندارند، شما مسئول و استاندار فلان جا هستی، چه کاری داری؟!… حضرت به اندازه‌ی نوشتن چند عبارت فرمودند: «وَاحْذَفُوا عَنّی فُضُولَکمْ» و مطالب اضافی را در نامه‌هایی که برای من می‌نویسید حذف کنید و زیاده‌گویی نکنید.

 

(حال هرچه از فضائلِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه بیان کنیم، کم است ولی وقت نداریم).

 

«وَاقْصِدُوا قَصْدَ الْمَعانی» و مقصودتان بیان معانی باشد (نه لفّاظی و بازی با الفاظ)، عناوینی مانند وجودِ اقدسِ اشرفِ …را کنار بگذارید، «وإیاکمْ وَالاْکثارَ» و از پرگویی بپرهیزید، «فَإنَّ أمْوالَ الْمُسْلِمینَ لاتَحْتَمِلُ الاْضرارَ» زیرا اموال مسلمانان تاب تحمّل این ضررها را ندارد. وقتِ تو هم که نوکرِ مردم هستی «ارزش» دارد.

 

واقعاً ما تعجب می‌کنیم که بعضی از مسئولین رده‌بالای ما در دوره مسئولیت خود مدرکِ دکتری گرفته‌اند!!! چه زمانی؟ با کدام وقت؟ اگر قرار بود روزی بنده صلاحیت تشخیص بدهم، هیچ وقت به هیچ مسئول رده بالایی که تحصیلات تکمیلی داشت اجازه‌ی رفتن برای درس خواندنِ در زمانِ خدمت نمی‌دادم.

 

شما چه زمانی وقت کردید؟ کی پایان‌نامه نوشتید؟ ما مسئولی داریم که اوج دوره مسئولیت خود قرآن کریم را ترجمه کرده است! شما وظایفی داشتید! ترجمه قرآن را دیگران انجام می‌دادند…

 

خدا شاهد است که ما برای روزانه یک ربع در محضر مردم بودن از ۸۰ روز قبل شب‌ها نخوابیده‌ایم. تازه کاری هم نکردیم و چیزی هم که بیان نمی‌کنیم؛ شما چه زمانی فرصت کردید؟

 

حضرت فرمودند: این دارایی‌ها برای مسلمین است، و حتی زمانِ خودِ تو هم در اختیار مسلمین است. شما ببینید مردم اگر ببینند واقعاً…

 

ان شاء الله خدای متعال شهید سلیمانی رحمه الله علیه را رحمت کند، آیا ایشان دکتری داشتند که این‌قدر محبوب بودند؟ شهید سلیمانی رحمه الله تعالی علیه وقت نکردند، هم وقت بازیگری نداشتند که پول بدهند تا فردی برای ایشان مدرکی درست کند، و نه خود ایشان وقتِ بازیگری داشتند، این‌قدر هم محبوب بودند! این انسانِ ۶۰ ساله این‌قدر برای جوانان محبوب بود، اینکه امروز رهبرِ مملکت نامِ ایشان را می‌آورند و جای خالی ایشان را می‌بینند… سلام و درود خدا بر شهیدان که ما را روسفید کردند و ما الآن یک‌حرفی برای گفتن داریم که بتوانیم الگوهایی را ارائه دهیم و بگوییم: اگر دستِ ما امروز از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف کوتاه است کسانی را داریم که در افقِ حضرت علی‌اکبر علیه السلام و حضرت اباالفضل العباس صلوات الله علیه چند قدم برداشته‌اند؛ ان شاء الله خدای متعال آن بزرگواران را رحمت کند.

 

حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه از اینکه افراد در هنگام سخن گفتن مجامله کنند و مجیز بگوید بسیار بیزار بودند…

 

بله قبلاً هم عرض کردیم اگر کسی بخواهد دستِ امیرالمؤمنین، امام المتقین و وصی رسول‌الله صلی الله علیه و آله و سلّم را ببوسد مشکلی وجود ندارد، چون جنبه‌ی معنویّت اصلاً مستحب تبرّک است؛ لباسِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه کمتر از لباسِ حضرت یوسف علی نبینا و آله و علیه السلام نیست، اما اگر حضرت می‌دیدند که فردی در محضر ایشان به عنوان اینکه ایشان حاکم مسلمانان، رئیس، شاه و رئیس‌جمهور است چاپلوسی می‌کند به‌شدت اعلامِ انزجار می‌کردند، به‌گونه‌ای به من صحبت نکنید که گویا از من می‌ترسید و نگران هستید که اگر کم مجیز مرا بگویید شما را کتک خواهم زد.

 

ان شاء الله خداوند ما را با سیره‌ی حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه آشنا کند.

 

ان شاء الله به‌قدری راجع به الگوی حکمرانی حضرت بحث کنیم و به‌قدری جلسات مربوط به حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه زیاد شود که کسی نتواند سخن نویی راجع به حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه بیان کند.


[۱] – الخصال، جلد ۱، صفحه ۳۱۰٫ (دَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ مَاجِیلَوَیْهِ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى الْعَطَّارُ قَالَ حَدَّثَنِی سَهْلُ بْنُ زِیَادٍ الآْدَمِیُّ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِیمَ النَّوْفَلِیِّ رَفَعَهُ إِلَى جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ أَنَّهُ ذَکَرَ عَنْ آبَائِهِ ع أَنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ ع کَتَبَ إِلَى عُمَّالِهِ أَدِقُّوا أَقْلَامَکُمْ وَ قَارِبُوا بَیْنَ سُطُورِکُمْ وَ احْذِفُوا عَنِّی فُضُولَکُمْ وَ اقْصِدُوا قَصْدَ الْمَعَانِی وَ إِیَّاکُمْ وَ الْإِکْثَارَ فَإِنَّ أَمْوَالَ الْمُسْلِمِینَ لَا تَحْتَمِلُ الْإِضْرَارَ)