برگرفته از جلسه سوم «سیر تکوّن عقاید شیعه» ماه مبارک رمضان ۱۴۰۱ هجری شمسی
مرحوم علامه امینی سلام الله علیه ادّعایی کرده‌اند، می‌فرمایند اگر کسی این قصیده راعیه «ابن عرندس حلی» را در مجلسی بخواند امام زمان ارواحنا فداه تشریف می‌آورند.
آرزو که ایراد ندارد، یا صاحب الزّمان! ما شنیده‌ایم علامه امینی به جدّتان امیرالمؤمنین صلوات الله علیه تکیه کرد، مریض آوردند و گفتند: تو که ادّعا می‌کنی عمر خودت را برای امیرالمؤمنین صلوات الله علیه گذاشته‌ای، این شخص مریض است. علامه امینی رضوان الله تعالی علیه در کاغذ نوشتند: باذن الله این مریض شفاء یافت. کاغذ را به دست این‌ها داد و گفت: بروید که او خوب می‌شود.
آقا جان! ما که توقع نداریم ولی علامه امینی رضوان الله تعالی علیه چنین ادّعایی کرده‌اند.
من چند بیت از این قصیده «ابن عرندس حلّی» را می‌خوانم، جابجا هم می‌خوانم. امیدوارم که ان شاء الله ادّعای علامه امینی رضوان الله تعالی علیه درست باشد.
«یَا أَیُّهَا الْعَزِیزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ وَجِئْنَا بِبِضَاعَهٍ مُزْجَاهٍ فَأَوْفِ لَنَا الْکَیْلَ وَتَصَدَّقْ عَلَیْنَا إِنَّ اللَّهَ یَجْزِی الْمُتَصَدِّقِینَ».[۱]
خود شما از همه بیشتر می‌دانید که ما حقیقتاً فقیر هستیم، عَبدُک بِبابِک…
مسیحی‌ها، ابن ابی الحدید معتزلی، همه می‌دانند اگر می‌خواهید اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین شما را نگاه کنند از حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه شروع کنید…
بولس سلامه گفت: آقا جان! این کتابی که من برای شما نوشتم در شأن شما نیست، مانند سنگ‌ریزه‌هایی در برابر کوه اورست است، شن‌ریزه است. شأن این را ندارد که بگویم از من قبول کنید، اما من پای این ابیات برای حسین تو اشک ریخته‌ام…
ابن ابی الحدید هم در انتهای قصیده‌ی عینیّه که الآن روی ضریح امیرالمؤمنین صلوات الله علیه است می‌گوید: مرا قبول کن، «و لقد بکیت لقتل آل محمد»، من گریه‌کنِ پسرِ شما هستم…
ما هم ابتدا از حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه می‌خوانیم، آن‌هایی که مانند من دلشان برای حرم حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه تنگ است، می‌گوید:
فَیَا ساکنی أَرْضِ الطُّفُوفِ عَلَیْکُمْ سَلامُ مُحِبُّ مَا لَهُ عَنْکُمْ صَبْرٍ
ای کسانی که ساکن کربلا هستید، بر شما باد محبّی که بر شما سلام می‌کند، دیگر هم فراق او را اذیت می‌کند و هم نمی‌تواند داغ شما را تحمّل کند.
إِمَامُ الْهُدَى سِبْطِ النُّبُوَّهِ وَالِدُ الْأَئِمَّهِ رَبُّ النَّهْیِ مَوْلًى لَهُ الْأَمْرِ
به امام حسین علیه السلام عرضه می‌دارد: امام هدایت! سبط نبوّت! پدرِ امامان! ولی امر و نهی!
إِمَامُ أَبُوهُ الْمُرْتَضَى عَلَمُ الْهُدَى وَصِیُّ رَسُولِ اللَّهِ وَ الصِّنْوِ وَ الصِّهْرِ
هم وصی پیغمبر بود، هم پسر پیغمبر بود، هم داماد پیغمبر بود…
إِمَامُ بَکَتْهُ الْإِنْسِ وَ الْجِنِّ والسما وَ وَحْشَ الفلا وَ الطَّیْرِ وَ الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ
جن و انس و آسمان و زمین و خشکی و دریاها و پرنده‌ها بر تو گریه کردند
لَهُ الْقُبَّهِ الْبَیْضَاءِ بالطف لَمْ تَزُلْ تَطُوفَ بِهَا طَوْعاً مَلَائِکَهُ غَرَّ
آن قبّه‌ی نورانی تو که همواره ملائکه دور آن طواف می‌کنند…
وقتی حضرت زین العابدین صلوات الله علیه دیدند با اسب به سمت قتلگاه رفتند، حضرت زینب کبری سلام الله علیها فرمودند: چرا در حال جان دادن هستی؟ حضرت فرمودند: ببین با بدن حجّت خدا چکار می‌کنند… حضرت زینب کبری سلام الله علیها فرمودند: نگاه نکن که ما اینجا غریب هستیم، اهل آسمان به او سلام می‌کنند…
لَهُ تُرْبَهُ فِیهَا الشِّفَاءِ وَ قُبَّهٍ یُجَابُ بِهَا الدَّاعِی إِذَا مَسَّهُ الضُّرَّ
تربت او شفاء است و قبّه‌ی او جایی است که هر بیچاره‌ای تحت آن قرار بگیرد خدای متعال به او جواب می‌دهد…
أَ یُقْتَلُ ظَمْآناً حُسَیْنِ بکربلا وَفِی کُلُّ عُضْوٍ مِنْ أَنَامِلِهِ بَحْرٍ؟
من باور نمی‌کنم! آیا تو را تشنه کشتند؟ با هر حرکت انگشتان تو دریا دریا آب بود، چطور می‌شود تو را تشنه کشت؟
وَ وَالِدُهُ الساقی عَلَى الْحَوْضِ فِی غَدٍ وَ فَاطِمَهَ مَاءِ الْفُرَاتِ لَهَا مَهْرٍ
پسرِ ساقی کوثر را کشتند، فراتی که برای حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بود بر او بستند…
بعد از اینکه مصیبت را می‌خواند می‌گوید: ما از کربلا داغ دیدیم…
فَلَیْسَ لِأَخْذِ الثار إِلَّا خَلِیفَهَ یَکُونُ لکسر الدِّینِ مِنْ عَدْلِهِ جُبِرَ
طالب خون تو کسی نیست بجز آن خلیفه‌ای که می‌آید و تمام ظلم‌ها را جبران می‌کند.
ای کسانی که مظلوم هستید و سینه‌ی شما سنگین شده است و در فشار هستید و بیچاره هستید، از دست نفستان، ظلم به نفس کرده‌اید، از دست دیگران، از دست دشمنان…
تَحُفُّ بِهِ الْأَمْلَاکِ مِنْ کُلِّ جَانِبٍ وَ یُقَدِّمَهُ الاقبال وَ الْعِزِّ وَ النَّصْرُ
ان شاء الله وقتی تشریف بیاورند نوکران ایشان ملائکه هستند، نیک‌بختی و عزّت و نصرت الهی با او همراه است.
عوامله فِی الدَّارِ عَیْنٍ شوارع وَ حَاجِبَهُ عِیسَى وَ نَاظَرَهُ الْخُضْرِ
پرده‌دار او حضرت عیسی علیه السلام است…
وقتی می‌خواهند یک نفر را خیلی بالا ببرند می‌گویند او خیلی علم دارد، یعنی وقتی می‌خواند من را بالا ببرند می‌گویند مثلاً فلانی عالم است، می‌گوید:
مُحِیطُ عَلى عِلْمِ النُّبُوَّهِ صَدْرِهِ فَطُوبَى لَعِلْمُ ضَمَّهُ ذَلِکَ الصَّدْرِ
این سینه علم نبوّت را در داخل خود دارد، خوشا بحال آن علم نبوّتی که منسوب شد بقیّه الله او را دارد و در سینه‌ی بقیّه الله سلام الله علیه است…
می‌گوید: آن کسانی که همه‌ی عالم مُلک و ملکوت در دستشان بود…
أَ یُقْتَلُ ظَمْآناً حُسَیْنِ بکربلا وَفِی کُلُّ عُضْوٍ مِنْ أَنَامِلِهِ بَحْرٍ؟
در میان دریای آب گوارا چطور تشنه بودند؟
حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه عبد بودند، نصر نازل شد… چه می‌گویی؟ آمده‌ای که مرا کمک کنی؟ ای جبرئیل! تو برای هر حرکتت باید از من کمک بگیری، به نصر من حرکت می‌کنی، آیا تو می‌خواهی نصر کنی؟
رخت بر کش دور شو ای محتشم تا نسوزد شه‌پرت را آتشم
تو با چه قوّتی می‌خواهی مرا یاری کنی؟
امشب می‌خواهند به دختر حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه توسّل کنند…
حضرت زین العابدین صلوات الله علیه فرمودند: «کَانَ یَزِیدُ یَتَّخِذُ مَجَالِسَ اَلشَّرَابِ»،[۲] ما را یک مرتبه به مجلس شراب نبردند… هر میهمانی که می‌رسید بساط به پا می‌کردند… زنجیر به گردن… در سلسله… مردم به نظاره…
آن چیزی که باعث شد آن بی‌بی دو عالم که امیدوارم امشب به ما نظر کند از کوره در رفت، غرور ایشان شکست، بی‌تابی کرد و کاری کرد که شام سیاه را به یک قبّه‌ی نورانی تبدیل کرد، آنجا به مرکز مدافعان حرم تبدیل شد…
من یقین دارم حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه خیلی نسبت به این دختر تعصّب دارند…
تصویرسازی ابن عرندس که شعر او را خواندم این است: می‌گوید بیا و مجلس را نگاه کن…
وَ رَمْلَهِ فِی ظِلِّ الْقُصُورِ مصونه یناط عَلَى أقراطها الدُّرُّ وَ التِّبْرِ
خواهر یزید و معاویه در پرده نشسته است، در مقابل او هم سربازها چند ردیف ایستاده‌اند که کسی حتّی سایه‌ی این‌ها را هم نبیند، هم گوشواره به گوش دارد و هم گردنبند به گردن…
حال این طرف را ببین…
وَ آلِ رَسُولِ اللَّهِ تُسْبَى نِسَائِهِمْ وَ مَنْ حولهن السِّتْرَ یَهْتِکُ والخدر
این‌ها را مانند….
[۱] سوره مبارکه یوسف، آیه ۸۸ (فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَیْهِ قَالُوا یَا أَیُّهَا الْعَزِیزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ وَجِئْنَا بِبِضَاعَهٍ مُزْجَاهٍ فَأَوْفِ لَنَا الْکَیْلَ وَتَصَدَّقْ عَلَیْنَا ۖ إِنَّ اللَّهَ یَجْزِی الْمُتَصَدِّقِینَ)
[۲] مثیر الأحزان ، جلد ۱ ، صفحه ۱۰۳ (وَ کَانَ یَزِیدُ یَتَّخِذُ مَجَالِسَ اَلشَّرَابِ وَ اَللَّهْوِ وَ اَلْقِیَانِ وَ اَلطَّرَبِ وَ یُحْضِرُ رَأْسَ اَلْحُسَیْنِ بَیْنَ یَدَیْهِ. فَحَضَرَ مَجْلِسَهُ رَسُولُ مَلِکِ اَلرُّومِ وَ کَانَ مِنْ أَشْرَافِهِمْ فَقَالَ یَا مَلِکَ اَلْعَرَبِ هَذَا رَأْسُ مَنْ قَالَ مَا لَکَ وَ لِهَذَا اَلرَّأْسِ قَالَ إِنِّی إِذَا رَجَعْتُ إِلَى مَلِکِنَا یَسْأَلُنِی عَنْ کُلِّ شَیْءٍ شَاهَدْتُهُ فَأَحْبَبْتُ أَنْ أُخْبِرَهُ بِقَضِیَّهِ هَذَا اَلرَّأْسِ وَ صَاحِبِهِ لِیُشَارِکَکَ فِی اَلْفَرَحِ وَ اَلسُّرُورِ قَالَ هَذَا رَأْسُ اَلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ قَالَ وَ مَنْ أُمُّهُ قَالَ فَاطِمَهُ بِنْتُ رَسُولِ اَللَّهِ فَقَالَ اَلنَّصْرَانِیُّ أُفٍّ لَکَ وَ لِدِینِکَ لِی دِینٌ أَحْسَنُ مِنْ دِینِکُمْ إِنَّ أَبِی مِنْ حَفَدَهِ دَاوُدَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ بَیْنِی وَ بَیْنَهُ آبَاءٌ کَثِیرَهٌ وَ اَلنَّصَارَى یُعَظِّمُونَ قَدْرِی وَ یَأْخُذُونَ مِنْ تُرَابِ قَدَمَیَّ تَبَرُّکاً بِأَنِّی مِنَ اَلْحَوَافِدِ وَ قَدْ قَتَلْتُمُ اِبْنَ بِنْتِ نَبِیِّکُمْ وَ لَیْسَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَهُ إِلاَّ أُمٌّ وَاحِدَهٌ فَقَبَّحَ اَللَّهُ دِینَکُمْ. ثُمَّ قَالَ لِیَزِیدَ مَا اِتَّصَلَ إِلَیْکَ حَدِیثُ کَنِیسَهَ اَلْحَافِرِ قَالَ قُلْ قَالَ بَیْنَ عُمَانَ وَ اَلصِّینِ بَحْرٌ مَسِیرَهَ سَنَهٍ فِیهِ جَزِیرَهٌ لَیْسَ بِهَا عُمْرَانٌ إِلاَّ بَلْدَهٌ وَاحِدَهٌ فِی اَلْمَاءِ طُولُهَا ثَمَانُونَ فَرْسَخاً فِی ثَمَانِینَ مَا عَلَى وَجْهِ اَلْأَرْضِ مَدِینَهٌ مِثْلُهَا مِنْهَا یُحْمَلُ اَلْکَافُورُ وَ اَلْعَنْبَرُ وَ اَلْیَاقُوتُ أَشْجَارُهَا اَلْعُودُ وَ هِیَ فِی أَکُفِّ اَلنَّصَارَى فِیهَا کَنَائِسُ کَثِیرَهٌ أَعْظَمُهَا کَنِیسَهُ اَلْحَافِرِ فِی مِحْرَابِهَا حُقَّهُ ذَهَبٍ مُعَلَّقَهٌ فِیهَا حَافِرُ حِمَارٍ یَقُولُونَ کَانَ یَرْکَبُهُ عِیسَى عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ حَوْلُ اَلْحُقَّهِ مُزَیَّنٌ بِأَنْوَاعِ اَلْجَوَاهِرِ وَ اَلدِّیبَاجِ یَقْصُدُهَا فِی کُلِّ عَامٍ عَالِمٌ مِنَ اَلنَّصَارَى وَ أَنْتُمْ تَقْتُلُونَ اِبْنَ بِنْتِ نَبِیِّکُمْ لاَ بَارَکَ اَللَّهُ فِیکُمْ وَ لاَ فِی دِینِکُمْ. فَقَالَ یَزِیدُ اُقْتُلُوهُ لِئَلاَّ یَفْضَحَنِی فِی بِلاَدِهِ فَلَمَّا أَحَسَّ بِالْقَتْلِ قَالَ تُرِیدُ أَنْ تَقْتُلَنِی قَالَ نَعَمْ قَالَ اِعْلَمْ أَنِّی رَأَیْتُ اَلْبَارِحَهَ نَبِیَّکُمْ فِی اَلْمَنَامِ یَقُولُ یَا نَصْرَانِیُّ أَنْتَ مِنْ أَهْلِ اَلْجَنَّهِ فَتَعَجَّبْتُ مِنْ کَلاَمِهِ وَ أَنَا أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُهُ ثُمَّ نَهَضَ إِلَى اَلرَّأْسِ فَضَمَّهُ إِلَى صَدْرِهِ وَ قَبَّلَهُ وَ بَکَى فَقُتِلَ)
پاسخ دهید