همه گفتند: نرو، نتیجه‌ی آن این است که اگر یک مورخی امروز برود امام حسین را بخواهد تحلیل کند، می‌گوید: عقلا… این تصریح یکی از نویسندگان مورخ قدیمی است که البتّه بعداً به شهید مطهری هم نسبت دادند. هیچ یک از عقلا قبول نداشتند که امام به سمت کربلا بروند، همه می‌دانستند که ایشان کشته می‌شوند. در حالی که اگر ایشان در مدینه می‌ماندند کشته نمی‌شد؟ مگر امام حسن علیه السّلام در مدینه نبودند؟ مگر کشته نشدند؟ مگر زین العابدین علیه السّلام در مدینه نبودند؟ ایشان هیچ تعارض سیاسی هم به حکومت نداشتند، البتّه آن‌ها به وظیفه‌ی خود عمل کردند، مگر کشته نشدند؟ مگر امام باقر و امام صادق علیهم السّلام کشته نشدند؟ مگر حکومت مشکل دارد؟! اگر بخواهد تررو کند بگوید در مدینه بمان. آن‌جا با شمشیر بوده است، این‌جا با سم.

 

ابن عبّاس گفت: به آن‌جا نرو، بیا به یمن برویم. یمنی‌های آن زمان بعد از امام حسین علیه السّلام چه کار خاصی برای اسلام انجام دادند؟ در صد سال اوّل یمنی‌ها کجا هستند؟ غلط بودن تحلیل تو مشخص است. الآن که تجربه‌ی تاریخی داریم معلوم است که در آن زمان یمنی‌ها کار خاصی انجام ندادند. در صد سال اوّل عرض می‌کنم، بعداً اتفّاقات دیگری افتاد. امام را تنها گذاشتند. یمنی‌ها چه واکنشی نشان دادند؟

 

طرمّاح آمد گفت: آقا پیش ما بیا، ما بیست هزار نیروی نظامی داریم. این بیست هزار نیروی نظامی بعداً کجا رفتند؟ عقلا کجا بود؟ حدس و گمان یک عدّه است. مثل این‌که ما در انتخابات فکر می‌کنیم، یک نفر اصلح است. بالاخره تحقیق می‌کنیم  و می‌گوییم این اصلح است. بعد رأی می‌دهیم می‌بینیم اُه! اگر او اصلح بود! سلام بر فاسد. تا حالا به این صورت نشده است؟ آن موقع سعی کردیم اصلح را پیدا کنیم، ولی بعداً دیدیم که یا چند رو داشته است و جدیداً از یکی از روهای خود رونمایی کرده است یا این رو همان رو بوده است که ما نفهمیدیم. تحلیل‌گرها همین‌طور هستند؛ این‌ها حرف و ظن‌های خود آن‌ها می‌زدند. عُرف همین است، عُرف که به جایی وابسته نیست، عُرف وابسته به شرع که نیست، نظر خود را می‌گوید و توقّع دارد امام حسین علیه السّلام با نظر شخصی آن‌ها تغییر بدهد. این بزرگوار وصل به ملکوت است، تو باید از او دستور ببری. کجای دنیا نقشه را عوض می‌کنند؟ شما باید طبق نقشه حرکت کنید. هیچ کس نمی‌گوید: اَه! بی‌تربیت، ویز نوشته است ۲۳ کیلومتر، خیلی زیاد است ۱۰ کیلومتر بس بود، مگر چنین چیزی می‌شود؟ آن الگو است.