پیغمبر (صلّی الله علیه و آله) فرمود: کتاب و عترت من، اهل بیت من. روز اوّل گفتند فقط کتاب. روز اوّل فرصت نبود خیلی بازسازی کنند، هنوز پیامبر زنده بود. الان سر این‌که ۲۸ صفر شهادت رسول خدا است یا دوم ربیع بحث است. فرض کنید ۲۸ صفر که دوشنبه است شهادت رسول الله (صلوات الله علیه) باشد، چند روز قبل این‌ها فرصتی نداشتند. رسول خدا فرمود: می‌خواهم وصیّت کنم «أَکْتُبْ لَکُمْ فِیهِ‏ کِتَاباً لَنْ تَضِلُّوا»[۱] یک چیزی بنویسم گمراه نشوید. این‌‌ها فرصت نداشتند، لذا گفتند «حَسْبُنَا کِتَابُ اللَّهِ» فقط کتاب!

 امّا وقتی پیغمبر به شهادت رسید این‌ها که روخوانی قرآن بلد نبودند…، اسناد تاریخی مسلّم است که خلیفه‌ی دوم تا پایان عمر خود نتوانستن روی قرآن را بخواند. تا پایان عمر فقط سوره‌ی بقره را یاد گرفته بود که بخواند. این‌ها اسنادی است که خود اهل سنّت دارند؛ مؤسّسه الرّساله، تاریخ الاسلام، جلد سوم، صفحه‌ی ۱۶۴٫ پسر او می‌گوید: ۱۲ سال طول کشید که پدر من بقره را حفظ کند. بقره چه زمانی نازل شده است؟ اواخر عمر شریف پیامبر. ۱۲ سال حساب کنید می‌شود اواخر عمر خلیفه‌ی دوم.

این‌ها که نمی‌توانستند از روی قرآن بخوانند. سؤالات جدید بود، آقا با روم بجنگیم، نجنگیم؟ غنائم را چطور تقسیم کنیم؟ بیت المال را چطور تقسیم کنیم؟ ارث را چه کار کنیم؟ قضاوت پیش می‌آمد. احکام حج را چه کار کنیم؟ دیدند نمی‌شود، لذا گفتند سنّت. منتها سنّت، نه اهل بیت. آن کسی هم که ما مجوّز می‌دهیم! مثلاً به ابوذر مجوّز نمی‌دهیم و به ابوهریره می‌دهیم. آن کسی که ما مجوّز می‌دهیم حدیث نقل کند.

 


[۱]– بحار الأنوار، ج ‏۲۲، ص ۴۷۴٫