زیبر را بعداً با ۵۷ میلیون درهم بخاری می‌گوید زمان عثمان ساکت کردند وگرنه زبیر و عمار اواخر حکومت خلیفه‌ی دوم هم پای کار امیر المؤمنین بود. آن‌ها این طرف و آن طرف می‌نشستند می‌گفتند فلانی بمیرد با علی بیعت می‌کنیم. این فلته بوده یعنی یک عمل شتاب‌زده بود، تصمیم‌گیری نشده بود، یک کار مصلحت‌سنجی بود که اشتباه هم بود. شما می‌بینید کار به جایی می‌رسد جناب خلیفه نیاز می‌بیند حتماً باید نسبت به این مسئله موضع‌گیری کند. در بخاری است به منبر می‌آید مردم را جمع می‌کند می‌گوید شنیدم که کسی گفته «لَقَدْ بَایَعْتُ فُلاَنًا فَوَاللَّهِ مَا کَانَتْ بَیْعَهُ أَبِی بَکْرٍ إِلَّا فَلْتَهً»[۱] من شنیدم یکی گفته است بیعت او فلته است یعنی فجعه است، یعنی ناگهانی است، عمل ناگهانی است که منجر به پشیمانی می‌شود «بَلی وَاللهِ قَد کَانَت کَذلِک» بله به خدا همین‌طور است. منتها بشنوم کسی می‌خواهد این کار را انجام دهد جرم او اعدام است. این موضع‌گیری آقایان را بیچاره کرد.

در حالی که اگر حکومت خلیفه‌ی اوّل از نظر خلیفه‌ی دوم فلته است که آقایان می‌گویند این شورایی است، اگر جرم این اعدام است یعنی خلیفه فقط باید به بعدی وصیّت کند کما این‌که خودش نسبت به شورا کرد؟ اگر این‌طور باشد پس چرا پیغمبر وصیّت نکرده است؟

 


[۱]– صحیح بخاری، ج ۸، ص ۱۶۸٫