کاری که خلیفه‌ی دوم کرد، تقسیم عادلانه را به هم زد، برای مردم درجه‌بندی درست کرد. مثلاً یک دفعه می‌گفت: چون ابوسفیان رئیس بنی امیّه است، صد هزار سکه بگیرد. خوب این نفر اوّل دشمنان اسلام است، برای چه این پول را  از بیت المال می‌دهی؟ از جیب خود می‌خواهی بدهی بده، چرا از بیت المال می‌دهی؟ چرا به عایشه بیش از بقیه‌ی زن‌ها پول می‌دهی؟ چرا به فلانی بیشتر از فلانی پول می‌دهی؟ به چه دلیل، چه کسی به شما اجازه داده است،  بیت المال را این‌طور تقسیم‌بندی بکنی؟ بعد یک کارهایی هم می‌کرد از جمله این‌که عرب نباید اسیر بشود. در جنگ خودشان با کفّار، عربِ کافر بود، سپاه اسلام او را می‌گرفت، خلیفه از بیت المال پول می‌داد، این اسیر را آزاد می‌کرد. می‌گفت: عرب است، عرب اسیر نمی‌شود. غیر عرب اصلاً آدم نیست –دور از محضر شما- اگر می‌شنید مردی از عرب دختر به یک عجم داده است، عقد را فسخ می‌کرد. می‌گفت: غیرت من قبول نمی‌کند یک زن عرب تحت ولایت و سیطره‌ی یک عجم قرار بگیرد. این‌ها اسلام نیست. عجم حق ندارد در مدینه خانه بخرد. بیاید اگر می‌خواهد خرید بکند و سریع برگردد. یعنی تبعیض نژاد جدّی.

فضای انحصار‌طلبی، حزب‌گرایی، تیم‌گرایی خیلی خطرناک است، بسیار خطرناک است. یک نفر از یک حزبی به سیّد الشّهداء توهین کرد و سایت‌هایی که بودجه‌ی بیت المال می‌گرفتند برای حمایت از آن آدم که از حزب آن‌ها بود، این مقاله‌ی توهین به امام را در سایت خود که از بودجه‌ی بیت المال بود منتشر کردند. این بسیار خطرناک است. من همیشه به دوستان جوان می‌گویم آن کسانی که خیلی آبی و قرمز هستند باید دقّت بکنند. پرسپولیسی و استقلالی بودن اشکال ندارد ولی اگر باعث بشود موی مربّی حریف را تمسخر بکنیم یا راجع به بعضی از اجزای سماور و داور و از این حرف‌ها بزنیم. این‌ها نشان می‌دهد که زمینه‌ی این خطر عظیم را داریم. خیلی خطرناک است.

 امروز عرب و عجم نیست، ایرانی‌گرایی امروز وحشتناک است. دیدید ایرانی، کوروش، فلان؛ ایرانی یعنی کدام ایران؟ اگر ابن سینا را امروز ایرانی حساب بکنی افغانی است. خط‌های مرزی که واقعیت خارجی ندارند. برای من یک پیغام آمده بود کمیته‌ی امداد امام در افغانستان مثلاً افطاری داده است. اگر یک حال بدی به تو دست می‌دهد، باید به زبیر حق بدهی. در پاکستان اگر به یک فقیر بدهند فرق دارد تا در اصفهان بدهند؟ من نمی‌گویم دولت کشور را رها بکند، این را نمی‌خواهم بگویم ولی اگر بین مسلمان اصفهانی و مسلمان مثلاً کردستانی یا مسلمان تانزانیایی فرق قائل هستی، یعنی زبیری فکر می‌کنی، یعنی عمری فکر می‌کنی. خط همان است. اگر این را بگویی اوّلین آدمی که اشتباه کرده است امیر المؤمنین است و جالب است که خدا هم این اشتباه را تأیید کرده است «إِنَّما نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ»[۱]، «وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ»[۲] نه «علی حزبه» نه «علی عربیه» نه «علی عجمیه» نه «علی الابیضیه» یعنی سفیدی. نه «علی الاحمریه» نه «علی الاسودیه» شعار امیر المؤمنین این بود «لَاسَوِیَّنَّ الأبیَضَ وَ الأحمَرَ وَ الأسوَد» برای من سیاه و سفید فرق نمی‌کند. آدمیزاد که آدمیزاد است، کرامت بیشتر هم با تقوا است.

پی نوشت ها

[۱]– سوره‌ی انسان، آیه ۹٫

[۲]– همان، آیه ۸٫