خدای متعال با ما خیلی راحت صحبت کرده است، همه‌ی‌تان خسارت می‌بینید، این چه دینی است که دارید؟ خسارت می‌بینید، مگر اینکه ایمان داشته باشید و عمل صالح داشته باشید و تواصی به حق کنید! خیلی واضح با ما حرف زده است! و آن شخص راهی ندارد که بگوید این قرآن برای امام زمان است وگرنه شما چطور به بیرون شهر رفته‌اید؟ شما ببینید که این چقدر مسخره است که می‌گویند فساد را زیاد کنیم تا آقا بیاید! این دیگر…

 

قرآن کریم یک آیه‌ی دیگری بیان می‌فرماید، «وَ مِنَ النَّاسِ مَن یَعْبُدُ اللَّهَ عَلَىٰ حَرْفٍ»[۱] یک عدّه از مردم هستند که خدای متعال را با حرف عبادت می‌کنند؛ حرف به معنای سخن نیست، حرف یعنی گوشه و کنار و جنب، یعنی خدای متعال را یک بُعدی عبادت می‌کنند، خدای متعال را همه‌جانبه عبادت نمی‌کنند، نمی‌خواهند به همه‌ی دین عمل کنند، دین را گزینش می‌کنند، این‌ها خدای متعال را یک بُعدی عبادت می‌کنند، هر جایی را که دوست داشته باشند عبادت می‌کنند، هر گوشه‌ای که بخواهند عبادت می‌کنند. شما فرض کنید که انسان گوشه‌ی یک نشیمنگاه بنشیند، اگر کمی تکان بخورد قطعاً خواهد افتاد، آن کسی که وسط می‌نشیند می‌تواند جابجا شود، کسی که دین همه‌جانبه دارد، دین هم همه‌جانبه به نفع اوست و دنیا و آخرتِ او را نگه می‌دارد، زندگیِ دنیای خود را انجام می‌دهد و مشکل ندارد، به اسم اینکه حقوق خانواده و حقوق زن و … ببینید که وضع زندگی‌ها و طلاق‌ها چه شده است، ما نمی‌گوییم که بعضی‌ها قبلاً اشتباه نمی‌کردند ولی اینطور هم نبود که الآن هست، الآن مانند قبل هم نیست، می‌گفتند قبلاً ظلم می‌شده است، الآن بدتر ظلم می‌شود! الآن که ظلم بیشتری به زن‌ها می‌شود! یک عدّه سوءاستفاده‌کننده را ارضاء می‌کنند و طرف دیگر در این شرایط اقتصادی خانواده تشکیل نمی‌دهد و به بقیّه هم ظلم می‌شود. «وَ مِنَ النَّاسِ مَن یَعْبُدُ اللَّهَ عَلَىٰ حَرْفٍ» این‌ها خدای متعال را یک جانبه عبادت می‌کنند، عرض کردم که مثلاً وقتی می‌خواهد برای فرزندِ این شخص خاستگار بیاید می‌گوید دیندار باشد ولی خیلی سفت نباشد اما خانه داشته باشد، یعنی وقتی به شرایط می‌رسد بعضی از شرایطِ دینیِ آن شخص را رها می‌کند… چون در آن‌ها کار سخت می‌شود… یک چیزهای دیگری از آن شخص می‌خواهد!

 

ما عرض کردیم که شخص دیندار، دینداری می‌کند که چیزی بدست بیاورد و دنیا و آخرتِ او درست شود، وقتی این دین را گزینش می‌کند دیگر هم دنیای او خراب می‌شود و هم آخرتِ او. حضرت حق می‌فرماید که «فَإِنْ أَصَابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ» کسی که خدای متعال را یک بُعدی می‌خواهد یعنی چه؟ یعنی برای اینکه جیبِ او پُر شود خدا را می‌خواهد، برای اینکه فعلاً در جامعه‌ی مسلمین زندگی کند بالاخره دوست داشتنی است که یک هیئتی هم برود خدای متعال را می‌خواهد، چک‌های او پاس نمی‌شود اما هیئتِ او ترک نمی‌شود! این برای ما فاجعه است که تقریباً همه یقین دارند که اگر خودرویی ثبت نام کنید دیگر آن چیزی که خودروساز تعهّد کرده است دیگر نیست! حالا باید شانس بیاورید که با چند ماه تأخیر به شما تحویل دهند، شبیه هواپیماییِ ماست، چون من زیاد به سفر می‌روم گاهی اوقات پیش می‌آید که خانواده تماس می‌گیرند که حال من را بپرسند می‌گویم: الحمدلله بیش از چهل و پنج دقیقه تأخیر نداشت! آن‌ها هم می‌گویند: خدا را شکر! من یک سوره یاسین خوانده بودم که اذیّت نشوی!… در حدّ یک ساعت که اصلاً چیزی نیست، قدیم‌ها عذرخواهی می‌کردند، الآن دیگر عذرخواهی هم نمی‌کنند، در حدّ یک ساعت که عذرخواهی هم ندارد، عذرخواهی برای دو سه ساعت است! یک «با عرض پوزش» می‌گویند که این دو سه ساعت را جبران کنند!

 

این خدای متعال را یک جانبه می‌خواهد، خدای متعال را برای دنیای خود می‌خواهد، برای همین هم هست که می‌گوید که من یک داماد می‌خواهم که خیلی سفت نباشد، یک عروس می‌خواهم که خیلی سفت نباشد، این از بزرگترها… کوچکترها هم می‌گویند که یک همسری می‌خواهم که خیلی سفت نباشد! در عوض فلان چیزها را داشته باشد؛ یعنی گزینش می‌کند! حضرت حق می‌فرماید: این‌ها اینطور هستند که دین‌دار می‌شود ولی دین را برای دنیای خود می‌خواهد؛ ناگهان به یک مشکل مالی می‌خورد و او دیگر از خدای متعال قهر می‌کند! با خدا چکار داری؟ این وسط به خدای متعال چه ربطی دارد؟ آیا حضرت جبرئیل سلام الله علیه این وسط وعده‌ای داده بود؟ این وسط به خدا چکار داری؟ چرا با خدای متعال قهر می‌کنی؟ چرا به حجاب اعتراض می‌کنی؟ حجاب که برای این‌ها نیست، حجاب آیه دارد، قبل از اینکه این‌ها بیایند بوده است و بعد از اینکه این‌ها معلوم نیست باشند، مثلاً صد سال دیگر یا بیست سال دیگر که من نمی‌دانم چه زمانی است، مثلاً امام زمان سلام الله علیه بیاید هم هست! با حجاب چه کاری داری؟ وقتی که دینداری تک بُعدی بشود می‌نشیند و مدام منافع خود را می‌شمارد… آن‌هایی که به امام حسین علیه السلام نامه نوشتند همینطوری به کربلا نیامدند، دیدند اگر بیایند اموال‌شان را مصادره می‌کنند، اگر بیایند همسر و فرزندانشان به خطر می‌افتد، اگر بیایند ممکن است که دستگیر بشوند، دیدند به سختی می‌افتند و اصل را بی‌خیال شدند! «فَإِنْ أَصَابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ» اگر یک خیری به این شخص برسد می‌گوید: الحمدلله! خدا را شکر! اگر بین مؤمنین قرعه‌کشی کنند و پانصد میلیون تومان به او بدهند خوب است اما اگر ضرر کند…

 

من در خاطر دارم که در زمان جنگ شخصی کاسبی داشت، آن زمان هم دلار نوسان داشت، این شخص لباس‌فروش بود، اگر جنسی که فروخته بود ده درصد گران‌تر شده بود او به نستجیربالله حضرت حق حرف می‌زد… شما این را نستجیربالله در لحظه‌ی مرگ دیده‌اید، طرف عزادار است ناگهان عدالت خدا را زیر سوال می‌برد! «فَإِنْ أَصَابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ» تا زمانی که خدای متعال به او پسر کاکل‌زری بدهد همه چیز خوب است، اگر خدای ناکرده مریض شود و صعب العلاج باشد، ان شاء الله خدای متعال برای کسی پیش نیاورد، حالِ او عوض می‌شود، «فَإِنْ أَصَابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَ إِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَهٌ» اگر به یک آزمایشی بخورد، مثلاً یک چیزی سخت می‌شود، «انقَلَبَ عَلَىٰ وَجْهِهِ» دینداریِ او کمرنگ می‌شود… «وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَهٌ انقَلَبَ عَلَىٰ وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْیَا وَالْآخِرَهَ» چرا «خَسِرَ الدُّنْیَا»؟ چون دیگر دنیای تو هم دنیا نیست، این وضعِ زندگی‌هاست… در تهران در سه سال اول ازدواج نزدیک به شصت درصد طلاق داریم، یعنی تقریباً از هر دو ازدواج تهران در سه سال اول یکی خراب می‌شود، دنیا را هم باخته‌ای… زندگیِ علی و فاطمه سلام الله علیهما در آن مسیر…. فضای جامعه را خراب کرده‌ای و خودت مدام به زندگیِ خود شک داری! عفّتِ جامعه را خراب کرده‌ای، حالا دیگر نمی‌توانی به همسر خود هم اعتماد کنی! امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند که زناء از بی‌غیرتی است، آن مردی که نسبت به ناموس مردم غیور است نسبت به همسرِ خود هم خوشبین است، در زندگی آرامش دارد، می‌گوید من به کسی چپ نگاه نکرده‌ام که کسی به من نگاه چپ کند، اصلاً نمی‌توانم چیز دیگری تصوّر کنم، غیرتِ من اجازه نمی‌دهد؛ چون برای بدبینی باید چیزهایی در ذهنِ تو بیاید، غیور به خود اجازه نمی‌دهد که راجع به ناموس خود بد فکر کند. «خَسِرَ الدُّنْیَا» می‌گوید تو دنیای خود را هم باخته‌ای، دیگر زندگیِ خود را هم خراب کرده‌ای، خدای متعال فرمود: «وَ مِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا»[۲] برای شما همسرانی خلق کردم که پیشِ آن‌ها آرامش پیدا کنید، «وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّهً وَ رَحْمَهً» خدای متعال این را از آیاتِ خود می‌داند، وقتی خدای متعال می‌خواهد بگوید که من خلق کرده‌ام و نشانه دارم…. عجیب است دیگر! دو نفر از دو قوم، از دو عشیره، از دو شهر جدا، دو نژاد مختلف، این همه عُلقه… خیلی عجیب است دیگر!

 

وقتی خدای متعال می‌فرماید که من آسمان‌ها و زمین را خلق کردم، کهکشان راه شیری در مقابل آسمان‌ها چیزی نیست، کنار این‌ها می‌فرماید: «وَ مِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا»! حتماً شما نمی‌دانستید که همسرتان آیت الله است! عظمی هستند! آیتِ عظمی هستند! «وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّهً وَ رَحْمَهً»… خدای متعال اینجا می‌فرماید: «خَسِرَ الدُّنْیَا وَالْآخِرَهَ» این را هم باخته‌اید! وقتی آنطور که من می‌گویم زندگی نمی‌کنید دنیا را هم باخته‌اید، فقط آخرت را نباخته‌اید که بگویید حالا من دنیای خود را داشته‌ام و آخرت هیچ!

 

چون عرض کردیم آن دینی که دنیا را درست نکند قلّابی است، آن دینی که عُرضه ندارد دنیا را درست کند چطور می‌خواهد آخرت را درست کند؟ اینجا که آسان‌تر از آنجاست! گاهی اوقات ما برای دنیا یک چیزهایی در ذهن‌مان می‌آید، از آخرت است که هیچ چیز نمی‌دانیم! آنجا سخت‌تر است! «خَسِرَ الدُّنْیَا وَالْآخِرَهَ». بعد دوباره می‌فرماید «ذَٰلِکَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ»[۳]، من همه‌ی این‌ها را برای چه گفته‌ام؟ برای اینکه دینداریِ نصف و نیمه… بر سر قبری نشسته‌ایم و فاتحه می‌خوانیم که در آن خالی است، سر کاری است، نسخه‌ای را عمل می‌کنیم که شفابخش نیست، از قبل مشخص است است!

 

همه‌ی این‌ها را عرض کردم برای اینکه بگویم من چرا عرض می‌کنم وقتی می‌خواهی به دین عمل کنی باید به همه‌ی دین عمل کنی، تازه آن وقت انسان به وادیِ مصبت نزدیک می‌شود! مصیبت دارد! چرا مصیبت دارد؟ چون وقتی شما می‌خواهید همه‌جانبه به دین عمل کنید و به جامعه هم اعتناء کنی، بقیّه نمی‌گذارند! چون خیلی از مردم «وَ مِنَ النَّاسِ مَن یَعْبُدُ اللَّهَ عَلَىٰ حَرْفٍ» هستند و نمی‌گذارند.


[۱] سوره مبارکه حج، آیه ۱۱ (وَمِنَ النَّاسِ مَن یَعْبُدُ اللَّهَ عَلَىٰ حَرْفٍ ۖ فَإِنْ أَصَابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ ۖ وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَهٌ انقَلَبَ عَلَىٰ وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْیَا وَالْآخِرَهَ ۚ ذَٰلِکَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ)

[۲] سوره مبارکه روم، آیه ۲۱ (وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّهً وَرَحْمَهً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ)

[۳] سوره مبارکه زمر، آیه ۱۵ (فَاعْبُدُوا مَا شِئْتُم مِّن دُونِهِ ۗ قُلْ إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَأَهْلِیهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ ۗ أَلَا ذَٰلِکَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ)