چه اتّفاقی افتاد که وسط صفّین حکمیّت رخ داد، چرا حکمیّت رخ داد؟ چرا مردم عراق تن به حکمیّت دادند؟ شامی‌ها مجبور شدند، معاویه در این شرایط سعی می‌‌کرد آدم‌ها را بخرد، به ابن عبّاس نامه نوشت. می‌خواهم این موضوع برای شما روشن بشود، اگر شبهه‌ای در جامعه‌ی اسلامی مطرح بشود، باید آن کسانی که می‌دانند جامعه را آگاه کنند. به ابن عبّاس نامه نوشت و یک شبهاتی را مطرح کرد. ابن عبّاس آمد و به امیر المؤمنین نشان داد. نامه‌ای که عمروعاص از طرف معاویه به ابن عبّاس فرستاد، در انتها دو بیت شعر داشت، از نظر شعری، خیلی شعر خوبی بود. کلاً عمرو عاص شاعر خوبی است. برای غدیر هم یک شعر دارد، علیه پیامبر هم شعر دارد. این‌ها برای این‌‌که بتوانند از معاویه امتیاز بگیرند، یک شعر برای غدیر می‌گفتند و می‌گفتند: می‌توانیم چنین چیزهایی را هم بگوییم! برای این‌که امتیاز بگیرند و ساکت شوند. حقّ سکوت می‌گرفتند.

امیر المؤمنین که نامه را دید، به ابن عبّاس فرمود: جواب او را بده ولی تو جواب شعر را نده، چون تو شاعر خوبی نیستی، برادر تو فضل شاعر خوبی است -فضل بن عبّاس در عرب شاعر مشهوری است- بگو شعر را او پاسخ دهد و بعد بیاور من ببینم. شاید قبلاً عرض کردم وقتی نامه‌ها ردّ و بدل می‌شد، یک نسخه‌ی آن را در اینترنت پخش می‌کردند، یعنی یک نسخه‌ی آن را عمومی پخش می‌کردند، می‌خواندند، اثر روانی می‌گذاشت. وقتی نامه را آورد، گفت: شعر خوب است، پاسخ بده. معاویه ۱:۲۸گفت (ظاهراً منظور ابن عبّاس): من دیگر جواب این‌‌ها را نمی‌دهم. حضرت فرمود: تو به این‌‌ها نامه ننویس ولی اگر به تو نامه نوشتند، باید پاسخ بدهی. این اهتمام امیر المؤمنین است که چه کسی شعر را جواب دهد و متن را چه کسی جواب دهد. هر بار معاویه به امیر المؤمنین نامه نوشت، امیر المؤمنین پاسخ داده است. شما نهج البلاغه را ورق بزنید، چند «وَ مِن کِتابَ لَهُ (علیه السّلام) إلى‏ مُعاویَهَ جَوابَاً»[۱] به معاویه جواب داده است. این نشان می‌دهد نباید در جامعه شبهه افکنی شود و دیگران ساکت باشند، کسی که ساکت باشد، ملعون است و کسی که می‌تواند حرف بزند و می‌تواند شبهه را برطرف کند.

سپاه امیر المؤمنین در اوج قدرت است، از طرف دشمن ماجرای حکمیّت مطرح شد، قبلاً هم عرض کردم شما نگاه کنید سپاه شام در ۱۳۹۸، ۱۴۰۰ سال پیش پانصد تا قرآن داشتند. شب عملیّات، بچّه‌های رزمنده چند قرآن به همراه داشتند؟ قرآن الآن با آن زمان خیلی فرق می‌کند. قرآن خیلی کم حجم و کوچک است، کاغذ ۳۳ گرم چاپ می‌کنند. پانصد تا قرآن به نیزه شد. این نشان می‌دهد که خیلی از افراد آن جامعه جهل داشتند، همان‌طور که شب گذشته توضیح دادیم، یعنی خیال می‌کردند این معاویه حق می‌گوید، از همه طیف بودند.

 

پی نوشت


[۱]– نهج البلاغه، ص ۳۸۵.