حجت الاسلام حامد حسینیان در این جلسه گفت:

هرچند با سلیقه‌های سیاستِ روز نویسنده، همگرایی ندارم، تلاش ایشان در تدوین کتاب جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی- سیاسی ایران، ستودنی است.

رسول جعفریان با این سؤال کتاب را آغاز کرده است که چه شد روحانیتی که در جریان مشروطه شکست را تجربه کرده بود، در فشار رضاخانی زمین‌گیر شده بود و با هجوم جریان مدرنیسم و روشن فکری روبه‌رو بود، توانست دوباره جریان ساز شود.

این کتاب گزارش مستندی است از گروه‌های مذهبی، سیاسی و ضد مذهبی تأثیرگذار در انقلاب ایران. در این کتاب به بهائیت، جریان کسروی، فدائیان اسلام، نهضت آزادی، سازمان مجاهدین، انجمن حجتیه، مؤتلفه و انجمن‌های اسلامی به خوبی پرداخته شده است و گاه لایه‌های پنهانی آشکار شده است که در کتاب‌های دیگر خبری از آنها نیست. همچنین نویسنده جایگاه اندیشه حضرت امام خمینی(ره) به عنوان بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، شهید مطهری، شریعتی، طالقانی، علامه جعفری و تنی دیگر را تبیین کرده است.

این کتاب در عین حال گزارشی است از تجربه‌های تاریخی، بصیرت‌ها و بی‌بصیرتی‌هایی که در ساخت آینده تاریخ سودمند خواهند بود. شرح مجاهدت‌ها و فعالیت‌های انقلابی‌ها، از ورود به متون درسی آموزش و پرورش، تأسیس مدارس اسلامی، برقراری جلسات منظم سخنرانی، تدوین پاسخ به شبهات و انتشار نشریه‌ها، شبکه سازی مسلمانان ایران و جهان، تا تذکر به دولت و مجلس، برخی از آن مبارزات است.

Hoseyniyan-14001117-Moarefi-Ketab-Thaqlain_IR

تبیین فضای نظریه ولایت فقیه و مبارزه با طاغوت شاهنشاهی نیز از برگ‌های برنده این کتاب است. در فضایی که حتی فداییان اسلام در ترسیم آینده حکومت اسلامی نقشی برای وزارت دربار تعیین کرده بودند، در فضایی که آیت الله سید محسن حکیم در عراق به شاه خوش بین است و او را مایه حفظ کیان شیعه می‌داند، در جایی که آیت الله سید احمد خوانساری چنین می‌اندیشد که روحانیت فعلا قدرتی ندارد که با دولت بجنگد و این مبارزه به هلاکت روحانیت خواهد انجامید، در عصری که آیت الله شریعت مداری از آقای اشراقی می خواهند که در ملاقات امام در پاریس از ایشان بخواهند از گفتن شاه باید برود، منصرف شود، درحالیکه نهضت آزادی شعار می دهند سلطنت آری اما حکومت نه، امام خمینی ره چنان گفتمان حکومت ولایی را غالب ساختند که حتی نهضت آزادی گفتمان ولایت فقیه و اقدام انقلابی را پذیرفت.

بیانیه نهضت آزادی به این شرح بود:

اکنون که رهبر بزرگ و زعیم عالیقدر امام خمینی بنا به حق شرعی و قانونی خویش در این موقعیت حساس و تعیین کننده و تاریخی جناب آقای مهندس بازرگان را بدون در نظر گرفتن وابستگی حزبی به ریاست دولت موقت انقلابی شرعی و قانونی برگزیده‌اند ما این انتصاب انقلابی و تاریخ ساز را به ملت شریف و فداکار ایران تبریک می‌گوئیم و از آنجا که بفرمان آیه شریفه اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم» اطاعت از این امر را وظیفه شرعی و عقیدتی خود بشمار می‌آوریم و از آنجا که بر طبق اصول والای اسلام، و بخصوص مذهب شیعه که مرجعیت عالی آن بعنوان نیابت از امام حق عزل و نصب دارد وظیفه خود میدانیم که به برادر ارجمند آقای مهندس بازرگان اطمینان دهیم که هرچه بیشتر در جهت رسالت مکتبی و تشکیلاتی که نهضت آزادی ایران بر دوش دارد بر تلاشهای خود بیفزائیم. تا ایشان با فراغ خاطر و بدون نگرانی، به مأموریت خطیری که برعهده دارند بپردازند و توفیق او را در این امر مهم از پروردگار بزرگ خواستاریم.

در پایان جلسه حجت الاسلام حسینیان ضمن خاطره ای از مبارزات روحانی مجاهد، حجت الاسلام و المسلین روح الله حسینیان، یاد همه فجر آفرینان را گرامی داشت.