«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ»

«أُفَوِّضُ أَمْری إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصیرٌ بِالْعِبادِ».[۱]

«رَبِّ اشْرَحْ لی صَدْری* وَ یَسِّرْ لی أَمْری* وَ احْلُلْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی* یَفْقَهُوا قَوْلی».[۲]

«إِلهی وَ أَنْطِقْنِی بِالْهُدَى وَ أَلْهِمْنِی التَّقْوَى».[۳]

مقدّمه

هدیه به پیشگاه حضرت مجتبی علیه آلاف تحیه و الثناء صلواتی محبت بفرمائید.

الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ وَ الْعَنْ أعْداءَهُم أجْمَعِینَ

عرض ادب به پیشگاه مبارکِ قطبِ عالم امکان حضرت بقیه الله الاعظم روحی و ارواح العالمین له الفداء و عجل الله تعالی فرجه الشریف و رزقنا الله رویته و زیارته و شهاده بین یدیه صلوات دیگری مرحمت بفرمائید.

الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ وَ الْعَنْ أعْداءَهُم أجْمَعِینَ

محرومیتِ جامعه اسلامی از وجودِ امام حسن علیه‌السلام

متأسفانه امام حسن مجتبی صلوات الله علیه در پرده‌های مختلفی از مظلومیت به سر می‌برد. ساحتِ قدس ایشان هیچ‌وقت به ما نیازی به ما نداشته است و ندارد امّا جامعه اسلامی همواره از وجودِ مبارک ایشان محروم بوده است؛ هم با بلایی که در عصرِ خود امام حسن مجتبی صلوات الله علیه بر سر امام حسن صلوات الله علیه آوردند، هم با بلایی که منابع تاریخی و روایی بر سر حضرت آوردند و هم با بلایی که بعضی از سیاسیون ما بر سر حضرت آوردند. شیعه و سنی به حضرت مجتبی صلوات الله علیه جفا و ظلم کردند.

اگر ما می‌خواستیم بر پایه مباحث جنگ روایت‌ها، فقط بهتان‌های نسبت به حضرت مجتبی صلوات الله علیه را در یک ماه رمضان بشماریم، تمام نمی‌شد و متأسفانه این موضوع مورد بی‌توجهی است.

کتاب‌های فراوانی حتی شیعیان منتشر کردند و دریا دریا و خروار خروار بهتان نسبت به حضرت مجتبی صلوات الله علیه را از گوشه کنار جمع کرده‌اند. بنده به جهتی نمی‌خواهم اسم ببرم وگرنه کتاب را همراه خود آورده‌ام، متأسفانه حتی شیعیان بی‌توجه بدین بهتان‌ها، این موارد را جمع کردند.

اگر فردی منابع تاریخی راجع به امام حسن صلوات الله علیه را بدون روشمندی مطالعه کند، متأسفانه اولین مخالفِ حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را حضرت مجتبی صلوات الله علیه می‌پندارد! این برداشت در حالی است که امام حسن مجتبی صلوات الله علیه اولین فردی است که به صورت رسمی بعد از حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها از حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه دفاع کرده است.

خداوند، علامه میر حامد حسین و پدرِ ایشان -مفتی محمد قلی- اعلی الله مقامهما الشریف را رحمت کند. کتابی به اسم «تشیید المطاعن» دارند که ردِ باب دهم کتاب «تحفه اثنا عشریه» است. کتاب «تحفه اثنا عشریه» کلاً در ردِ شیعه است و باب‌های مختلفی دارد.

«عَبَقاتُ الأنوار فی إمامَه الأئمهِ الأطهار» اثر علامه میرحامد حسین اعلی الله مقامه الشریف است که در ردّ باب «امامتِ» کتاب تحفه اثنا عشریه، نگاشته شد.

علامه امینی رحمه الله علیه، ریزه‌خورِ خوان مرحوم میرحامد حسین اعلی مقامه الشریف و کتاب «عقبات الانوار» است. علامه امینی رحمه الله علیه، حداکثر شاگردِ علامه میر حامد حسین اعلی الله مقامه الشریف حساب می‌شود و فاصله این دو بزرگوار زیاد است. فاصله مرحومِ میر حامد حسین اعلی الله مقامه الشریف از همه زیاد است.

کتاب «تشدید المطائن» در زمانِ پسر – علامه میر حامد حسین – جمع آوری و چاپ اولیه شده است. مرحوم علامه مفتی قلی پدرِ میر حامد حسین اعلی الله مقامه الشریف به صورت مفصل در کتاب «تشدید المطائن» به صورت مفصل این را بحث کرده است.

واضح است که اولین کسی که حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را یاری می‌کند حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیه هستند. حضرت فاطمه زهرا سلام الله علی‌ها در خطبه فدکیه و خطبه در جمع زنانِ انصار و… از حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه حمایت می‌کنند. ما به هر دو خطبه حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیه به صورت جداگانه در همین هیأت محترم در فاطمیه‌ها پرداختیم.

دومین مدافعِ حضرت امیرالمؤمنین صلوات‌الله‌علیه

اگر بچه‌های ۵ ـ ۸ ـ ۱۰ ـ ۱۲ ساله را دیده باشید، مشاهده فرمودید که آن ها نسبت به مسائل سیاسی – اجتماعی موضع دارند؛ مثلاً اگر بپرسند که نظر شما چیست؟ اصلاح طلب هستید یا اصول گرا؟ حرف برای گفتن دارند. این حرف از کجا نشأت می‌گیرد؟ سر سفره نشسته‌اند و پدر یا مادرشان حرفی می‌زند.

اگر شما می‌خواهید بدانید که در خانه‌ی ما چه خبر است، باید پسرِ مرا کنار بکشید و چند سوالِ سیاسی – اجتماعی از او بپرسید تا معلوم شود که در خانه ما چه خبر است. تظاهرهای من در بیرون یک بحث است، چیزی که در خانه ما می‌گذرد، باور همین بچه‌ها است. بالاخره فعلاً بچه‌ها همین پدر و مادر را قبول دارند.

فارغ از این که امام حسن مجتبی صلوات الله علیه عصمت دارند، وقتی در سن ۷ سالگی در جایی سخن می‌فرمایند، نشان‌دهنده فضای خانه است.

بعد از شهادتِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم (در منابع ننوشتند که آیا در آن زمان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علی‌ها شهید شده بودند یا در قید حیات بودند) امام حسن مجتبی صلوات الله علیه وارد مسجد شدند و دیدند که خلیفه بر روی منبر نشسته است و سخنرانی می‌کنند… این موضوع خیلی شجاعت می‌خواهد. تا کسی فضای فشارِ اجتماعی و روانی آن روز را نشناسد متوجه نمی‌شود که حرف‌زدن در این فضا چقدر جسارت و شجاعت لازم دارد. بلاتشبیه برای این که مسئله تبیین شود عرض می‌کنم، گویی در ورزشگاهی که دو گروه حضور دارند، فردی بخواهد در قسمتِ هوادارانِ رقیب شعارِ خلاف بدهد. اگر کسی این فضا را قدری درک کرده باشد، می‌بیند که اصلاً صدا در نمی‌آید.

مرحوم میر حامد حسین و پدرِ ایشان اعلی الله مقامهما الشریف از آن به عنوان علائمِ عدم مشروعیت خلفاء به صورت مفصل بحث کردند.

امام مجتبی صلوات الله علیه در وسط مسجد داد می‌زنند و می‌فرمایند: «انْزِلْ عَنْ مِنْبَرِ أَبِی»،[۴] از منبرِ پدرِ من پایین بیا.

اصلاً حاکم مبهوت می‌شود و نمی‌داند چه پاسخی بدهد. پاسخ می‌دهد: تو درست می‌گویی، این منبرِ پدر تو است. منبر رسول الله است و منبرِ من نیست. بعد البته خیلی به حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه خیلی فشار می‌آورند که تو تحریک کرده‌ای، حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه هم فرمودند که خیر! خواستِ خودش بود که بگوید.

کسی که بعد از حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، اولین مدافعِ حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه است، معاذالله [جبهه دشمن] برای این که حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را تخریب کنند، ایشان را اولین مخالفِ حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه جلوه دادند.

متأسفانه ما هم با ولع این که روایاتی در فضیلتِ حضرت مجتبی صلوات الله علیه بخوانیم، این بهتان‌ها را نوشته‌ایم.

کاور رسانه بنی‌امیه لعنه الله علیهم اجمعین

چرا ذهبی‌ها[۵] در واکنش به فرمایش حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند: «عَلِیٌّ سَیِّدُ الْعَرَب»[۶] باید بگویند: «با وجود این که سندِ این روایت صحیح است؛ قطعاً جعلی است»؟!

این مطلب را دقت بفرمائید. «سندِ روایت درست است نمی‌توانم به هیچ روای گیر بدهم ولی قطعاً جعلی است»!  چرا؟ چون اگر حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه سید العرب باشد، پس دیگری سید، آقا، مولا، سرور، ولی، خلیفه، جانشین، حاکم و هکذا نیست لذا می‌گوید که قطعاً این روایت جعلی است.

با این وجود چرا در بخاری باید بیاید که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرموده‌اند:«إِنَّ ابْنِی هَذَا سَیِّد»،[۷] این پسرم – حسن بن علی – سید است. چرا؟

آنجا داد می‌زنند و می‌گویند: نمی‌شود علی سید العرب باشد چون افضلِ اصحاب فلانی است، نه علی! چطور نسبت به حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه موضع می‌گیرید ولی نسبت به «سَیِّدُ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّه»[۸] و «إِنَّ ابْنِی هَذَا سَیِّدٌ» این پسرِ من؛ آقا، سرور و رئیس است، موضعی نمی‌گیرید؟! این دو روایت را نقل کردید، چرا اینجا گیر ندادید؟

روایت «سَیِّدُ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّه» متواتر است. نقلِ «إِنَّ ابْنِی هَذَا سَیِّدٌ» هم تقریباً متواتر است و همه‌ی منابع اهل سنت نوشتند، چرا؟ چرا روایت «عَلِیٌّ سَیِّدُ الْعَرَب» را جعلی می‌دانید ولی این دو روایت را جعلی نمی‌دانید؟

چون دنباله‌ی نقل این است که «لَعَلَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یُصْلِحُ بِهِ بَیْنَ فِئَتَیْنِ مِنَ الْمُسْلِمِینَ»، چه بسا خداوند به برکتِ این پسرِ آقای سرورِ من، بینِ دو گروهِ عظیمِ مسلمان صلح برقرار کند! دو گروه مسلمان!

سمتِ چپی‌ها با سمتِ راستی‌های مجلس بر سر میزانِ نور مسجد اختلاف کردند و بعد هم آشتی کردند! مسئله به همین سادگی است! مسئله به همین روشنی است!

– اصلاً او به دنبالِ خونریزی نبود و آدمی بود که کلاً دوست داشت که درگیری‌ها را زودتر تمام شود.

چرا؟ برای این که به اصلاح این روایت را کارو رسانه‌ای کنند که حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «وَیْحَ عَمَّارٍ! تَقْتُلُهُ الْفِئَهُ الْبَاغِیَهُ یَدْعُوهُمْ إِلَى الْجَنَّهِ وَ یَدْعُونَهُ إِلَى النَّار»،[۹] عمار را گروهِ اهل بغیِ ظالم می کشند، آن‌ها عمار را به جهنم می کنند و عمار آن ها را به بهشت دعوت می کند.

جناب عمار رضوان الله علیه در صفِ حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه است.

این روایت قطعاً متواتر است. دو گروه هستند، یک گروه مسلمین و گروه مقابل اهلِ بغی و مهدور الدم. فارغ از این که آیا دشمنِ حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه ناصبی است، یک گروه حق و گروه مقابل باطل است. به روایت حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، یک گروه دعوی بهشتی کردن دارد و گروه مقابل به سمت جهنم هُل می دهد، «یَدْعُونَهُ إِلَى النَّار» به سمت آتش دعوت می کنند!

اینجا حق و باطل روشن است ولی در آن نقل این طور است که خداوند بین دو گروهِ مسلمان آشتی برقرار می کند!

ـ اصلاً کلاً حسنِ ما صلحی بود!

تحریف شخصیتِ اهل‌بیت علیهم السلام برای رسیدن به مطامع دنیوی!

مرده شورِ سیاستی را ببرند که فردی برای ادامه دو روز ادامه‌ی حکومت خود، اهل بیت علیهم السلام را زیر پای خود می گذارد. لعنت خدا بر کسی که اهل بیت علیهم السلام را زیر پای خود می گذارد تا دو روز حکومت داشته باشد. لعنت خدا بر هر کسی که شخصیت اهل بیت علیهم السلام را تحریف می کند.

آن‌ها برای این که از خجالتِ معاویه‌ها در بیایند و عده‌ای هم بخاطر این که به مطامع خود برسند، شخصیت اهل بیت علیهم السلام را تحریف کردند.

شما که می خواهی کارِ خود را انجام بدهی، کار ِخود را انجام بده. مگر در بورس پدرِ مردم را در آوردید، به آیه ربط دادید؟ اینجا هم کارِ خود را بکنید. چه کار به امام حسن صلوات الله علیه دارید که می خواهید امام حسن صلوات الله علیه را با خود ببرید تا یک معنایی اینجا کنید؟ برو و کارِ خودت را انجام بده. الحمدلله! دیوارِ حاشا هم بلند است. در آخر هم بگو: «من هم خبر نداشتم»!

این موضوع برای من درد دارد. رفقا! این برای من مُسَجل و عینِ روز روشن است که متأسفانه جبهه و فکر سیاسی برای ما از اهل بیت علیهم السلام مهم‌تر است، چون اگر کسی در جبهه ما حرفِ واضحی علیه اهل بیت علیهم السلام بزند، می‌گوییم: هم‌جبهه‌ای است! اگر برای جبهه‌ی مقابل باشد؛ پوستِ او را می کَنیم! متأسفانه تا بوده، همین بوده است. همینطور شده است که اهل بیت علیهم السلام اینقدر مظلوم و غریب هستند. ما در قیامت نمی توانیم جواب پس بدهیم.

قصه فتنه و نیرنگ و دغل پیوسته است

یک نمونه از این دروغ‌ها را برای شما عرض می‌کنم. این کتاب در سال ۱۳۹۵ در کشور ما چاپ شده است و برای یک فرقه‌ای است. خیلی هم روی این فرقه زیاد شده است.

ماجرای صفین در تاریخ مسلمین یک ماجرای واضحی است، به قدری واضح است که ابن تیمیه هم می‌گوید که حق با علی است.  ابن تیمیه در جلد ۷ و ۸ کتاب «منهاج السنه» خود می‌گوید: چه کسی گفته است که خدا به شمشیرِ علی، اسلام را تقویت کرد؟ علی یک شمشیر بین این‌همه شمشیر داشت! علی یک سرباز بین این همه اصحاب بود!

اگر فردی ابن تیمیه را بشناسد، می‌داند که ابن تیمیه واضحات را هم انکار می‌کند. با این وجود او می‌گوید: در صفین، حق با علی بن ابی طالب بود.

حالا این معاصرِ ما در سال ۱۳۹۵ می‌نویسد: برخی از افراد نظیرِ سعد بن ابی وقاص، عبدالله بن عمر، معاویه و… عذر شرعی داشتند لذا نمی‌توانستند با علی بیعت کنند ولی چون معاویه لشکری صف‌شکن در شام داشت، خلیفه مسلمین – علی بن ابی طالب – با او از درِ جنگ وارد شد. (!)

چرا حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه با معاویه لعنه الله علیه جنگید؟ آیا معاویه لعنه الله علیه، اهلِ بغی بود؟ آیا معاویه لعنه الله علیه، ظلم کرده بود؟ آیا معاویه لعنه الله علیه، حکومت را تحویل نمی‌داد؟ آیا معاویه لعنه الله علیه، بیت المال را بالا کشیده بود؟ نه! اینطور نمی‌گوید، معاصر ما می‌نویسد که خیر! معاویه یک لشکر قوی درست کرده بود تا از مرزهای مسلمین دفاع کند ولی خلیفه مسلمین – علی بن ابی طالب – دید که اگر اینطور پیش برود، معاویه شاخ می‌شود!

گویی که فرمانده کل قوای یک کشوری، دستور بدهد که لشکرِ ۴ زرهی را بکشید چون پر رو می‌شوند! خودی‌ها را بزنید!

این نویسنده نوشته است: معاویه لشکری صف شکن در شام داشت، خلیفه مسلمین – علی بن ابی طالب – با او از درِ جنگ وارد شد تا از ابُهت و نیروی او بکاهد.

این کلام او به این معنا است که جنگ سرِ حق و باطل نبود، نعوذ بالله خلیفه مسلمین – علی – می‌خواست که شاخِ یک عده از لشکریانِ مسلمین را بکشند تا از ابُهت آن ها بکاهد!!!!! همین طوری ۴۰ ـ ۷۰ هزار نفر را کُشت تا شاخِ این‌ها را بشکند!!!!!

او در ادامه می‌نویسد: هر چند که این بنا بر دیدگاهِ مصلحت آمیز خلیفه بود و در واقع نیروی رزمی معاویه، سدی در مقابلِ کفار روم و مصر بود، نه اسلحه ای برای در هم کوبیدنِ نیروی اسلام. (!)

معاذالله! نستجیر بالله! در این دیدگاه چه کسی جنگ طلب است؟

تمام وحشی‌گری‌های که مثلِ خالدها در دوره خلفای سه گانه به اسم اسلام کردند، از آتش زدنِ اسیر، گردن زدن اسیر، کنیز گرفتن مسلمان و… همه را یکجا در جنگ جمل انجام دادند! اصلاً عجیب است که یک زن اینقدر جزم کند که به زبیر دستور دهد که همه‌ی این ۷۰ نفر را مثلِ گوسفند سر بِبُر، و سر بریدند!

با این وجود حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه جنگ را ظهر شروع کند و صبح شروع نکند، قرآن بخواند و جبهه مقابل تیر باران کنند و… بعد نعوذ بالله در نهایت هم بگویند که علی تصمیم گرفته بود که شاخِ لشکر مسلمین را بشکند!!!

نعوذ بالله! اگر الان در کشور آمریکا در مورد ترامپ این حرف را زده بودند، توهین بود. اینکه بگویند: ترامپ دستور داده است که سنتکام را بمباران کنید چون ابهت و زور آن زیاد است!

چه کسی این کار را می کند؟ کدام ابلهِ دیکتاتور این را انجام می‌دهد که نعوذبالله چنین بهتانی را به حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه نسبت داده‌اند!

چگونه این دیدگاه را جا می‌اندازد؟ «حسن بن علی هم با او مخالف بود»!!!

امروز ما هم نگاه می‌کنیم که نان در چیست؟ نان در جنگ است؟ نان در صلح است؟

«امام صلح»! آیا این عبارت بدان معنا است که سایر ائمه اطهار علیهم السلام «امام جنگ» هستند؟! جنگ طلب هستند؟ خونریز هستند؟ حضرت سید الشهداء صلوات الله علیه امامِ جنگ و امام حسن مجتبی صلوات الله علیه امامِ صلح هستند؟! حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه امامِ جنگ و امام حسن مجتبی صلوات الله علیه امامِ صلح هستند؟!

امام حسن مجتبی صلوات الله علیه در کدامِ جنگ حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه، حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را تقویت نکردند؟! آیا واقعاً این‌ها چیزهایی است که آدم‌ها ندانند؟

به خدا سوگند! اگر کسی در میدانِ آزادی به ائمه اطهار علیهم السلام فحش می‌داد، اینقدر بد نبود که اینطور شخصیتِ ائمه اطهار علیهم السلام را تحریف می‌کنند.

چون کسی به فحش توجه نمی‌کند و می‌گویند: «دیوانه، بی ادب و بی تربیت است» ولی بعداً نمی‌توان جلوی فکر را گرفت. چه کسی باید حرف بزند؟ آدم می‌سوزد.

امام حسن مجتبی صلوات الله علیه باید چند سال غریب باشد؟ چند سال؟ دیگر در حکومت ما و شیعیان و… واقعاً حیف است.

ما همه وظیفه داریم که زندگی امام حسن مجتبی صلوات الله علیه را بشناسیم. اگر مردم، زندگی امام حسن مجتبی صلوات الله علیه را می‌شناختند، تف بر صورت هر کسی می‌انداختند که به امام حسن مجتبی صلوات الله علیه بهتان می‌زند. چه این جبهه باشد و چه آن جبهه.

شاید هیچ کس در آن عصر به اندازه امام حسن مجتبی صلوات الله علیه از حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه دفاع نکرده باشد. بنده جستجو کرده‌ام که عرض می‌کنم.

بله! ابن مسعودها بودند که گفتند:«کُنَّا نَتَحَدَّثُ أَنَّ أَفْضَلَ أَهْلِ الْمَدِینَهِ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِب‏»[۱۰] علی بن ابی طالب از فلانی و فلانی و فلانی با سواد تر است؛ خسته نباشید!

«عَلِیٌّ أَقْضَانَا»[۱۱] در قضاوت یعنی در فقه، عدالت، تیز هوشی و… علی از سایرین برتر است.

این که امیرالمؤمنین صلوات الله علیه بین کسانی که هیچ چیزی را نمی‌دانند برتر باشند که هنر نیست.

از سر سفره اسلام چه برداشت امیر؟ نان دندان‌شکنی را که نمی‌خورد فقیر!

امام حسن مجتبی صلوات الله علیه در شبِ شهادت حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه در حالی که می‌دانستند که عن قریب، لعن نسبت به حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه همه جا را فرا می گیرد، خطبه خواندند و فرمودند: «خَاتَمُ الْوَصِیِّینَ، وَصِیُّ خَاتَمِ الْأَنْبِیَاءِ وَ أَمِیرُ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ الصَّالِحِینَ»،[۱۲] فرمودند: بیچاره شدید، «یَا أَیُّهَا النَّاسُ، لَقَدْ فَارَقَکُمْ رَجُلٌ مَا سَبَقَهُ الْأَوَّلُونَ، وَ لَا یُدْرِکُهُ الْآخَرُونَ» شب گذشته کسی را از دست دادید که احدی از او پیشی نگرفته است و دیگر احدی مثلِ او نمی‌آید. گذشت، فرصت را سوزاندید.

نهایت امر این است که بگویند که حضرت زین العابدین صلوات الله علیه به حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه شباهت داشت. دیگر تمام شد، مثلِ او نمی‌آید.

البته خداوند متعال به ما منت گذاشته است که در دوره حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف و روحی له الفداء هستیم.

بعد حضرت مجتبی صلوات الله علیه شروع به خواندن خطبه فرمودند: «لَقَدْ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) یُعْطِیهِ الرَّایَهَ» هر وقت حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم پرچم را به او داد «فَیُقَاتِلُ جَبْرَئِیلُ عَنْ یَمِینِهِ وَ مِیکَائِیلُ عَنْ یَسَارِهِ» کارگزارانِ عالمِ تکوین در چپ و راست نوکرهای او بودند، عالم در خدمتِ او بود. شمشیرِ او به هر سمتی می‌رفت، همه‌ی ملکوتِ آسمان و زمین به آن سمت هجوم می‌بردند. «فَمَا یَرْجِعُ حَتَّى یَفْتَحَ اللَّهُ عَلَیْهِ» هیچ وقت برنگشت مگر آن که با پیروزی برگشت.

حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم صبر می‌فرمودند تا دیگران ـ مدعیان ـ کارِ خود را انجام بدهند و بعد حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را می فرستاد تا بعداً نگویند که ما هم می‌توانستیم!

ما برای مظلومیت حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه گریه می‌کنیم، ببینید امام حسن صلوات الله علیه چه کردند.

خوارزمی می‌گوید: «راقع مدرعته و الدنیا بأسرها قائمه بین یدیه»[۱۳] همه جهان در دستان حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه بود ولی کفش خود را پینه می‌زند! اصلاً نمی‌شود ما این را تصور کنیم.

فکر نکنیم که ما گریه می‌کنیم. اینجا امام حسن صلوات الله علیه شروع کردند به گریه کردن… «حتى استحیا من راقعها منزه نفسه النفیسه عن الدنیا الدنیه» آن علی بن ابی طالب دیگر حیا می‌کرد که لباس خود را به وصله دوز بدهد! حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه با وجود این که خودِ او ثروت داشتند، نه طلا و نه نقره‌ای باقی نگذاشتند. درآمد نقدی سالیانه حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه غیر از چشمه‌ها و زمین‌های کشاورزیِ ایشان، ۴۰ هزار دینارِ طلا بود. همه را در راه خدا وقف کرده بودند، زیر وقف‌نامه هم می نوشتند: «لیصرف‏ الله‏ النار عن وجهه و یصرف وجهه عن النار»،[۱۴] وقف کردم که خداوند متعال، صورت مرا از آتش نجات بدهد!

وقتی انسان می‌بیند که به این آقا اینطور بهتان می‌زنند خیلی می‌سوزد.

حضرت مجتبی صلوات الله علیه فرمودند: «ما ترک بیضاء و لا صفراء إلاّ سَبْعَمِائَهِ دِرْهَمٍ فضلت من عطائه، أراد أن یشتری بها خادما» نه طلا و نه نقره باقی نگذاشت جز ۷۰۰ درهم. این ۷۰۰ درهم را قرار داده بود تا خادمی برای همسر خود بخرد. درواقع این هم باقی نماند، یعنی عمرِ حضرت کفاف نداد.

بغض گلوی امام حسن صلوات الله علیه را گرفت و شروع کردند به گریه کرد، مردم هم شروع به گریه کردند.
حضرت مجتبی صلوات الله علیه در ادامه فرمودند: «مَنْ عَرَفَنِی فَقَدْ عَرَفَنِی»
[۱۵] افرادی که مرا می‌شناسند که می‌شناسند «وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْنِی»، افرادی که مرا نمی‌شناسند «فَأَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ أَنَا ابْنُ أَوَّلِ الْمُسْلِمِینَ إِسْلَاماً»، من پسرِ اولین مسلمان هستم «وَ أُمِّی فَاطِمَهُ بِنْتُ رَسُولِ اللَّهِ».

محبّتی که بدون اطاعت باشد؛ محبت نیست

واصل بن عطاء ـ رئیس معتزله ـ می‌گوید: حسن بن علی، سیمای انبیاء را داشتند و وقتی راه می‌رفتند گویی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم حرکت می‌کردند.

توجّه کنید که این مطلب را محبان و شیعیانِ حضرت مجتبی صلوات الله علیه نمی‌گفتند.

روزی حضرت مجتبی صلوات الله علیه با آن عظمت داشتند حرکت می‌کردند، یک نفر گفت: «هَذَا ابْنُ‏ فَاطِمَهَ الزَّهْرَاءِ »[۱۶]حق دارد اینقدر عظمت دارد، او پسرِ فاطمه است. همینکه حضرت مجتبی صلوات الله علیه این جمله را شنیدند، فرمودند: «قُلْ ابن عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ». چون امام حسن مجتبی صلوات الله علیه می‌دانستند کسی جرأت نمی‌کرد که اسمِ حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را ببرد لذا امام حسن مجتبی صلوات الله علیه فرمودند: من پسرِ علی بن ابی طالب هستم.

فردی می‌خواست خیلی نسبت به امام حسن مجتبی صلوات الله علیه ابراز ارادت کند. حضرت فرمودند: من یادم نمی‌رود که در جنگِ صفین مقابل پدرم قرار گرفتی «فو اللّه‏ إنّ‏ أبی‏ خیر منّی».[۱۷]

امام حسن صلوات الله علیه عظمتِ عجیبی داشتند.

من آن مقدمه را عرض کردم که بگویم: ما وظیفه غبارروبی از چهره امام حسن صلوات الله علیه را داریم.

مطلبی که امروز از این کتابِ نحس برای شما خواندم، فهمِ عده زیادی از مسلمین راجع به حضرت امیرالمؤمنین و حضرت مجتبی صلوات الله علیهما است لذا برای جامعه اسلامی محبوبِ حقیقی نیستند. همین امروز!

گاهی می‌گوییم: بنی امیه لعنه الله علیهم اجمعین در ۸۰ هزار منبر حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را لعن می‌کردند، مردم حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را نمی‌شناختند لذا لعن می‌کردند و…

کسی که امروز در قرن بیست و یکم بگوید: «علی بی‌خود و بی‌جهت لشکر خود را درهم شکست تا ابهت آن‌ها بشکند و پر رو نشوند، با وجود این که این افراد را برای دفاع از مرز های مسلمین نهاده بودند تا آن‌ها جلوی هجومِ لشکر را بگیرند»!!! ؛ این امیرالمؤمنین چه محبوبیتی دارد؟ یا نعوذ بالله «حسن بن علی بخاطرِ غلط بودنِ صفّین صلح کرد»!!! در حالی که اگر حضرت مجتبی صلوات الله علیه در جنگ جمل نبودند کوفیان با حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه همراه نمی‌شدند و هم حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه در جنگ صفین چند مرتبه فرمودند: «امْلِکُوا عَنِّی هَذَا الْغُلَام»‏[۱۸] این جوان را نگه دارید. او بندِ دل من و امامِ بعدی است و باید حفظ بشود. حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه اجازه جنگیدن به حضرت مجتبی صلوات الله علیه نمی‌دادند.

جامعه اسلامی چه فهمی پیدا می‌کند؟ جامعه‌ای که حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را خونریز ببیند، جامعه‌ای که بگوید بین امام حسن مجتبی صلوات الله علیه و حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه فاصله است، و امروز هم یک عده برای دو روز دنیای خود ایشان را با تعبیر «امامِ صلح» یاد کنند و… عبارت «امام صلح» به چه معنا است؟ کدام امام، امامِ جنگ بود که این امام، امامِ صلح است؟

آیا امام حسن صلوات الله علیه نمی‌دیدند که به ایشان بهتان می‌زنند؟ آیا نمی‌دیدند که به ایشان توهین می‌کنند؟
مسلّماً می‌دیدند. ان شاء الله روزی ما بشود که حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف را ببینیم و آنوقت بعضی از جملاتِ زیارت جامعه کبیره را بفهمیم. امروز طوطی‌وار عرض می‌کنیم «عَادَتُکُمُ‏ الْإِحْسَانُ‏ وَ سَجِیَّتُکُمُ الْکَرَمُ»[۱۹].

کرامتِ عجیبِ امام حسن مجتبی صلوات الله علیه

امام حسن مجتبی صلوات الله علیه آنقدر عظمت داشتند که فردی می‌گوید که من از شام آمده بودم در حالی که (نعوذ بالله) حالم از علی بهم می‌خورد! دیدم که دورِ حسن بن علی جمع شدند.

چرا دور امام حسن مجتبی صلوات الله علیه جمع می‌شدند؟ یک وقتی آقا پول‌های خود را جمع کرده بودند، گفتند که آقا می‌خواهد بخشش کند… یعنی بعضی اوقات فقیر مراجعه می‌کرد، بعضی اوقات هم وقتی پولی می‌رسید آقا پخش می‌کردند… دورِ امام حسن مجتبی صلوات الله علیه جمع شده بودند، اشعث لعنه الله علیه هم با وجود این که خیلی پولدار بود، ایستاده بود تا پول بگیرد! می‌دانستند که حضرت مجتبی صلوات الله علیه به کسی «نه» نمی‌فرماید.

مروان لعنه الله علیه گفت: دشمنانِ حسن بن علی هم از کَرَمِ او ناامید نیستند.

فرد شامی دید که دورِ امام حسن مجتبی صلوات الله علیه شلوغ است،گفت: «فَحَسَدتُ عَلیّا أن یَکونَ لَهُ ابنٌ مِثلُهُ»[۲۰] حسودی کردم که علی چنین پسری دارد.

آنقدر در شام علیه علی حرف زده‌اند، وقتی که به مدینه آمدم، دیدم که این شخص فرزندِ علی است. جلو آمدم و گفتم: « أنتَ ابنُ أبی طالِبٍ؟» تو پسرِ ابوطالب هستی؟

امام حسن مجتبی صلوات الله علیه فرمودند: «إنّی [ أبی] ابنُهُ»؛ پدرم پسر حضرت ابوطالب بود.

مردِ شامی گفت: «بِکَ وَ بِأبیکَ وَ بِکَ وَ بِأبیکَ»، یک فحشی به حضرت مجتبی و پدر ایشان صلوات الله علیهما داد و دوباره فحش خود را تکرار کرد.

وقتی حضرت مجتبی صلوات الله علیه دیدند که این مرد فحش را تکرار کرد، فرمود: «أراکَ غَریبا»، مثل اینکه غریبه هستی! تابحال یکدیگر را ندیده بودیم. اگر در این شهر کاری داری ما هستیم. اگر برای سفر مرکبی می‌خواهی، یا اگر کمک کاری می‌خواهی، اصلاً اینجا یک جایی داریم که افتخار می‌کنیم که شما بیایید و غذا بخورید.

یا امام حسن! «ضَیْفُکَ بِبَابِک‏»

امیرالمؤمنین صلوات الله علیه به امام حسن مجتبی صلوات الله علیه افتخار می‌کردند

وقتی حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه، امام حسن مجتبی صلوات الله علیه را می‌دیدند، به وجد می‌آمدند. من این تعبیر را برای هیچ کس ندیده‌ام. این حالت را برای هیچ یک از ائمه اطهار علیهم السلام ندیده‌ام. تاریخ می‌گوید که چند مرتبه اتفاق افتاده است…

حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه از جمل برگشته بودند و بیمار شده بودند. امام حسن مجتبی صلوات الله علیه باید خطبه می‌خواندند.

پشتِ امام حسن مجتبی صلوات الله علیه حرف می‌زدند. امام حسن مجتبی صلوات الله علیه در برابرِ حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه سکوتِ محض بودند، کما اینکه حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه در دوره حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم سکوتِ محض بودند، لذا گفتند: آقازاده است و نمی‌تواند حرف بزند!!!
امام حسن مجتبی صلوات الله علیه در پیشگاه پدر خود ـ حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه ـ حرف نمی‌زدند، لذا [مردم] فکر می کردند که ایشان حرف زدن بلد نیست! حالا هر کسی از راه می رسید، یک حرف مفتی می‌زد، یک مشورتی به امام می‌داد (!)، فکر می‌کردند لازم است که حرف بزنند!

امام حسن مجتبی صلوات الله علیه در پیشگاه حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه حرف نمی‌زدند لذا [مردم] گفتند که بلد نیست حرف بزند.

حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه فرمودند: حسن جان! امروز برو و خطبه بخوان.

شیعه و سنی چند روایت نقل کردند. بنده این عبارت را برای هیچ امامی ندیده‌ام.

«یَقُولُ قَالَ عَلِیُّ ابْنُ أَبِی طَالِبٍ لِلْحَسَنِ قُمِ الْیَوْمَ خَطِیباً»[۲۱] حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه به امام حسن صلوات الله علیه فرمودند: امروز باید تو خطبه بخوانی.

در نقلی هست که حضرت عرض کردند که بابا! من در محضر شما نمی‌توانم حرف بزنم… قربان ادبِ شما…

حضرت فرمودند که من نمی‌آیم.

امام حسن مجتبی صلوات الله علیه برای قرائت خطبه تشریف بردند.

بنده این تعبیر را جایی ندیدم که حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه به همسرانِ خود فرمودند: «قُمْنَ فَاسْمَعْنَ خُطْبَهَ ابْنِی» بروید و خطبه پسرم را بشنوید.

حالا حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه که امیرِ بیان، امیر کلام و خداوندگارِ سخن است، به همسرانِ خود فرمودند: بروید و خطبه پسرم را بشنوید.

اینجا حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها نبودند تا حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه بفرمایند که فاطمه جان! برو و خطبه‌ی پسرم را ببین.

حضرت مجتبی صلوات الله علیه خطبه را مختصر کردند و بعد از حمد الهی و صلوات بر حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «إِنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ فِی بَابٍ وَ مَنْزِلٍ مَنْ دَخَلَهُ کانَ آمِناً»، هر کس به در خانه پدرم ـ حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه ـ برود خدا به او امنیت می دهد، «وَ مَنْ خَرَجَ مِنْهُ کَانَ کَافِراً» هر کسی هم از پدرم فاصله بگیرد، از خداوند فاصله گرفته است. «أَقُولُ قَوْلِی وَ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الْعَظِیمَ لِی وَ لَکُمْ».

جملات دیگری هم گفته‌اند…

وقتی برگشتند دیدند اشک در چشمان مبارک امیرالمؤمنین صلوات الله علیه حلقه زده است، «یُقَبِّلُ [فَقَبَّلَ‏] رَأْسَهُ»، سرِ مبارک امام حسن مجتبی صلوات الله علیه را بوسیدند و فرمودند: «بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی» پدر و مادرم فدای تو بشوند…

کریم کاری بجز جود و کرم ندارد…

شیعه و سنی صدها جمله نوشته‌اند و همه هم تعجب کرده‌اند. بالاخره تعجبی هم هست. اگر در یک شهری، خیّر مدرسه سازی وجود دارد در آن شهر محترم است. شما کجا دیده‌اید که یک نفر ده مدرسه ساخته باشد و بعد روی منابر پدرِ او را فحش بدهند؟ مردم برای این فعلِ مدرسه‌سازی او هم که شده است، حرمت او را نگه می‌دارند.

افرادی که این طور دست و دلباز هستند، مردم برای پول هم که شده است حرمت این افراد را نگه می‌دارند.
یک جهتِ این حفظ حرمت برای این است که می گویند: اگر به پدر او فحش بدهیم؛ دیگر اینجا بخشش نمی‌کند.

امّا نسبت به حضرت مجتبی صلوات الله علیه مطمئن بودند که بخشش مولای ما ربطی به ادب آن‌ها ندارد.

حضرت مجتبی صلوات الله علیه می‌خواستند که درِ خانه اهل بیت علیهم السلام بسته نشود.

این از موارد فراوان است. بنده می‌خواهم ۲ مورد از این شاید صد مورد را تبرکاً عرض کنم.

فردی همینکه محضر حضرت مجتبی صلوات الله علیه شرفیاب شد، حضرت مجتبی صلوات الله علیه فرمودند که ۲۰ هزار سکه به او بدهید. عرض کرد: آقا! اجازه ندادید صحبت کنم.

حضرت مجتبی صلوات الله علیه فرمودند: ما بیش از این نداشتیم، اگر تو می‌گفتی؛ حقی بود که آبروی خود را گرو گذاشته بودی. من الان بیش از این نداشتم که بدهم.

این اعدادی که بنده الان عرض می کنم، فقط سلاطینی که بیت المال در دست داشتند می‌توانستند بدهند و آن را هم به نوکرانِ خود می‌دادند که کاری برایشان کرده بودند، نه مانند امام حسن مجتبی صلوات الله علیه که به هر کس از راه می رسید، بخشش می‌فرمود. 

این پول‌ها حاصل ۲۵ سال خون دل حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه در ته چاه‌ها و شخم زدنِ زمین‌ها است تا قدری کنیه مردم از اسلام و حقیقت کم بشود. این کَرَم بود، نه این که بازیگری باشد چون هیچ وقت از این کَرَم برای سوء استفاده، تبلیغات، رأی گیری، جذب و… استفاده نکردند.

همانطور که اگر فردی فرعون هم باشد و واقعاً برگردد درِ خانه خداوند متعال به روی او باز است؛ بابِ امام، باب الله است. امام «باب الله» است. هر گناه‌کاری که برگردد، امام دیگر توجه به کینه‌ها و مشکلاتِ قبلی نمی‌کند.

باید این باب باز می‌ماند.

فرد محضر حضرت مجتبی صلوات الله علیه شرفیاب شد و عرض کرد: آقا! من گرفتار هستم. حضرت فرمودند که ۵۰ هزار درهم و ۵۰۰ دینار به او بدهید!

آدم نمی‌تواند ۵۰ هزار درهم ـ ۵۰ هزار سکه ـ را حمل کند. حسابدار گفت که آقا! اینقدر داریم. حضرت هم فرمودند که بدهید! یک فردی را بیاورید که استری داشته باشد تا بتوانیم این‌ها بار کنیم.

وقتی  استر را آوردند، حضرت مجتبی صلوات الله علیه لباسِ رویی خود را درآوردند و فرمودند: این هم کرایه! چیزی از این سکه‌ها برندارید.

این خیلی برای ما خوب است. آیا ما می توانیم برای حضرت مجتبی صلوات الله علیه کاری کنیم؟ خیر. ما هر کاری بکنیم… اصلاً این که ما امشب به مجلس امام حسن مجتبی صلوات الله علیه آمدیم، حضرت صدا زده‌اند و اذن داده‌اند، اصلاً مگر ما می توانیم شروع کننده باشیم؟ شروعِ احسان از ائمه اطهار علیهم السلام است.

این روایت به درد حال ما می خورد. کنیزِ حضرت مجتبی صلوات الله علیه از باغِ حضرت یک گلی چید و به حضرت داد. کنیز، باغ و گل هر سه متعلق به حضرت مجتبی صلوات الله علیه بودند.

حضرت مجتبی صلوات الله علیه فرمودند: «أَنْتِ حُرَّهٌ لِوَجْهِ اللَّهِ»[۲۲] تو را آزاد می کنم و باغ را هم به تو می‌بخشم.

گفتند: آقا! اینطوری سایر برده‌ها هم یاد می گیرند…

کسی که دستِ او در جیب خدا باشد، می‌داند که گنج خداوند متعال تمام نمی‌شود. اگر هم مثلِ من باشد، مکرراً چرتکه می اندازد؛ «خب! بقیه یاد می گیرند و هر فرد یک گل بدست می گیرد»…

حضرت مجتبی صلوات الله علیه فرمودند: ما را خداوند متعال تربیت کرده است. ادب شده به دستِ خداوند متعال هستیم. خداوند متعال فرمود: «إِذا حُیِّیتُمْ بِتَحِیَّهٍ فَحَیُّوا بِأَحْسَنَ مِنْها الْآیَهَ وَ کَانَ أَحْسَنَ مِنْهَا إِعْتَاقُهَا»[۲۳] اگر به شما تحیتی گفتند، ادبی کردند، سلامی گفتند؛ حداقل همان قدر یا بیشتر باید جواب بدهید.

من یقین دارم گرچه خودِ حضرت مجتبی صلوات الله علیه امشب ما را به این مجلس آورده است ولی ما امشب برای محبت ایشان آمدیم، ان شاء الله این تحیت را از ما قبول می کنند. امیدواریم حضرت مجتبی صلوات الله علیه اصلاحِ ارتباط ما با حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف را به ما برگرداند. ما دوست نداریم که ما را آزاد کنند و برویم بلکه این آزاد شدن را خسارت می بینیم.

حضرت مجتبی صلوات الله علیه یک برّه‌ای داشت. می دیدند که وقتی برّه ها را رد می شوند، حضرت بیشتر این بره را نگاه می کند. کأنه از این برّه خوشش آمده است.

یک برده آمد و دستِ این برّه را شکست. حضرت مجتبی صلوات الله علیه آمدند دیدند که دستِ این بره شکسته است. دست او را بستند. مسئول شکسته شدنِ دستِ این برّه مشخص بود.

حضرت مجتبی صلوات الله علیه، برده را صدا زدند و فرمودند: تو دستِ این برّه را شکستی؟ برده گفت: بله!
حضرت مجتبی صلوات الله علیه فرمودند: چرا؟ برده گفت: برای این که می خواستم، تو را اذیت کنم!

حضرت مجتبی صلوات الله علیه فرمودند: ولی من تو را اذیت نمی‌کنم، تو را در راه خدا آزاد می‌کنم.

شاید آن غلام گمان کرد که «تو را آزاد می کنم» به نفع او است ولی حضرت مجتبی صلوات الله علیه، این غلام را از زیرِ سفره و عیال خود بیرون آوردند.

ان شاء الله خداوند متعال ما را هیچ وقت از ذیل عیالاتِ حضرت مجتبی صلوات الله علیه بیرون نکند.

بنده این روایت را زیاد عرض کردم و خیلی هم این روایت را دوست دارم. خوب است که بعضی چیزها را هنگام مرگ ما بالای سر ما بخوانند، یکی این روایت است که خوب است که بخوانند.

یا امام حسن! می‌دانید که این را با همه وجودِ خود عرض می‌کنم…

هنوز هم وضع مکه از مدینه بدتر است. فردی می‌گوید: به مکه رفته بودم، دیدم کسی جرأت نمی‌کند از حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه حرف بزند. دیدم که دو دختر بچه مثلاً ۱۵ ساله یک گوشه نشسته‌اند و پوشیه زده‌اند و می گویند: به حقِ آن «الحاکم بالسویّه، العادل فی القضیّه»[۲۴] عادلی است که به عدالت حکم می‌کرد، همه احکامِ او حکم تو بود، ضعفاء را در نظر می‌گرفت، مهربان‌تر مادر بود و…

پیش خود گفتم که این دو دختر بچه از چه کسی با این اوصاف یاد می کنند؟ این اوصاف که به معاویه و امثالِ او که ربطی ندارد. پس این‌ها چه کسی را می‌گویند؟

جلو رفتم و پرسیدم: اوصافِ چه کسی را ذکر می کنید؟

این دختر بچه ها گفتند: «ذلک و اللّه علم الأعلام، و باب الأحکام، ربانی الأمّه، و رئیس الأئمه: علیّ بن أبی طالب علیه السلام» گفتم: شما علی بن ابی طالب را از کجا می شناسید؟! گفتند: پدرِ ما در رکاب حضرت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه شهید شد. حضرت به ما سر می‌زدند. خواهر من یک روز تب کرده بود، کوچک بود و آقا او را در آغوش گرفت و دعا کرد، ما هیچ وقت مهربانی او را فراموش نمی‌کنیم.

گفتم: اجازه بدهید که از این به بعد من نوکری شما را بکنم. نفقه شما هر چه قدر باشد، من می‌دهم.
گفتند: برو آن طرف!

خدا کند ما جای دیگری جز ولایت امام رو نزنیم…

گفتند: «نحن و اللّه الیوم فی عیال أکرم خلف عن أفضل سلف نحن فی عیال أبی محمّد الحسن صلوات اللّه علیه» ما امروز بر سر سفره امام حسن مجتبی صلوات الله علیه هستیم و کأنه خانواده و عیال او هستیم…

امیدواریم که ان شاء الله امام حسن مجتبی صلوات الله علیه جز درِ خانه حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف و روحی له الفداء به جای دیگری حواله ندهد.

پانزده روز از ماه مبارک رمضان گذشت. نزدیک شب های قدر هستیم. خوب ها آمدند. بیچاره ها هم آمدند.

«یَا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ الْمُسِی‏ء»[۲۵]؛ گناهکار آمده است…

خداوند متعال شاهد است که انبیاء دوست داشتند که با ما، حضرت مجتبی صلوات الله علیه را صدا بزنند.

«یَا أَبَا مُحَمَّدٍ یَا حَسَنَ بْنَ عَلِیٍّ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ یَا حُجَّهَ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ یَا سَیِّدَنَا وَ مَوْلَانَا إِنَّا تَوَجَّهْنَا بِکَ إِلَى اللَّهِ وَ تَوَسَّلْنَا بِکَ إِلَى اللَّهِ وَ اسْتَشْفَعْنَا بِکَ إِلَى اللَّهِ وَ قَدَّمْنَاکَ بَیْنَ یَدَیْ حَاجَاتِنَا یَا وَجِیهاً عِنْدَ اللَّهِ اشْفَعْ لَنَا عِنْدَ اللَّه».[۲۶]


[۱] . سوره مبارکه غافر، آیه شریفه ۴۴٫

[۲] . سوره مبارکه طه، آیات ۲۵ تا ۲۸٫

[۳] . الصحیفه السجادیه، صفحه ۹۸٫

[۴] . الأمالی (للطوسی)، النص، صفحه ۷۰۳، (کُثَیْرٌ، عَنْ زَیْدِ بْنِ عَلِیٍّ، عَنْ أَبِیهِ (عَلَیْهِ السَّلَامُ): أَنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ (عَلَیْهِمَا السَّلَامُ) أَتَى عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ وَ هُوَ عَلَى الْمِنْبَرِ یَوْمَ الْجُمُعَهِ، فَقَالَ لَهُ: انْزِلْ عَنْ مِنْبَرِ أَبِی، فَبَکَى عُمَرُ، ثُمَّ قَالَ: صَدَقْتَ یَا بُنَیَّ، مِنْبَرُ أَبِیکَ لَا مِنْبَرُ أَبِی. فَقَالَ عَلِیٌّ (عَلَیْهِ السَّلَامُ): مَا هُوَ وَ اللَّهِ عَنْ رَأْیِی. قَالَ: صَدَقْتَ وَ اللَّهِ مَا اتَّهَمْتُکَ یَا أَبَا الْحَسَنِ. ثُمَّ نَزَلَ عَنِ الْمِنْبَرِ، فَأَخَذَهُ فَأَجْلَسَهُ إِلَى جَانِبِهِ عَلَى الْمِنْبَرِ، فَخَطَبَ النَّاسَ وَ هُوَ جَالِسٌ مَعَهُ عَلَى الْمِنْبَرِ، ثُمَّ قَالَ: أَیُّهَا النَّاسُ، سَمِعْتُ نَبِیَّکُمْ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) یَقُولُ: احْفَظُونِی فِی عِتْرَتِی وَ ذُرِّیَّتِی، فَمَنْ حَفِظَنِی فِیهِمْ حَفِظَهُ اللَّهُ، أَلَا لَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى مَنْ آذَانِی فِیهِمْ، ثَلَاثاً.)

[۵] . سیر أعلام النبلاء ط الحدیث ، جلد۲، صفحه ۵۰۶٫

[۶] . کتاب سلیم بن قیس الهلالی، جلد ‏۲، صفحه ۶۴۳٫

[۷] . السنن الکبرى، جلد ۹، صفحه ۱۰۴٫ «إِنَّ ابْنِی هَذَا سَیِّدٌ وَ لَعَلَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یُصْلِحُ بِهِ بَیْنَ فِئَتَیْنِ مِنَ الْمُسْلِمِینَ.»

[۸] . سیر أعلام النبلاء – ط الرساله ، جلد ۳، صفحه ۲۸۲٫

[۹] . صحیح البخاری ، جلد۱،  صفحه ۹۷٫ (وَیْحَ عَمَّارٍ تَقْتُلُهُ الْفِئَهُ الْبَاغِیَهُ یَدْعُوهُمْ إِلَى الْجَنَّهِ وَ یَدْعُونَهُ إِلَى النَّار)

[۱۰].  عمده عیون صحاح الأخبار فی مناقب إمام الأبرار، النص، صفحه ۲۶۲٫

[۱۱] . عیون أخبار الرضا علیه السلام، جلد ‏۱، صفحه ۸۳٫

[۱۲] . الأمالی (للطوسی)، النص، صفحات ۲۶۹ و ۲۷۰ (أَخْبَرَنَا أَبُو عُمَرَ عَبْدُ الْوَاحِدِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَهْدِیٍّ، فِی مَنْزِلِهِ بِدَرْبِ الزَّعْفَرَانِیِّ بِبَغْدَادَ فِی الْکَرْخِ، سَنَهَ عَشْرٍ وَ أَرْبَعِمِائَهٍ، قَالَ: أَخْبَرَنَا أَبُو الْعَبَّاسِ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِیدِ بْنِ عُقْدَهَ، فِی یَوْمِ الْجُمُعَهِ بَعْدَ صَلَاهِ الْجُمُعَهِ إِمْلَاءً، فِی مَسْجِدِ بَرَاثَا، لِثَمَانٍ بَقِینَ مِنْ جُمَادَى الْأُولَى سَنَهَ ثَلَاثِینَ وَ ثَلَاثِمِائَهٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ بْنِ عُبَیْدٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا إِسْمَاعِیلُ بْنُ أَبَانٍ، عَنْ سَلَّامِ بْنِ أَبِی عَمْرَهَ، عَنْ مَعْرُوفٍ، عَنْ أَبِی الطُّفَیْلِ، قَالَ: خَطَبَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ (عَلَیْهِمَا السَّلَامُ) بَعْدَ وَفَاهِ عَلِیٍّ (عَلَیْهِ السَّلَامُ) وَ ذَکَرَ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (عَلَیْهِ السَّلَامُ) فَقَالَ:
خَاتَمُ الْوَصِیِّینَ، وَصِیُّ خَاتَمِ الْأَنْبِیَاءِ، وَ أَمِیرُ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ الصَّالِحِینَ.

ثُمَّ قَالَ: یَا أَیُّهَا النَّاسُ، لَقَدْ فَارَقَکُمْ رَجُلٌ مَا سَبَقَهُ الْأَوَّلُونَ، وَ لَا یُدْرِکُهُ الْآخَرُونَ، لَقَدْ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) یُعْطِیهِ الرَّایَهَ فَیُقَاتِلُ جَبْرَئِیلُ عَنْ یَمِینِهِ، وَ مِیکَائِیلُ عَنْ یَسَارِهِ، فَمَا یَرْجِعُ حَتَّى یَفْتَحَ اللَّهُ عَلَیْهِ، مَا تَرَکَ ذَهَباً وَ لَا فِضَّهً إِلَّا شَیْئاً عَلَى صَبِیٍّ لَهُ، وَ مَا تَرَکَ فِی بَیْتِ الْمَالِ إِلَّا سَبْعَمِائَهِ دِرْهَمٍ، فَضَلَتْ مِنْ عَطَائِهِ، أَرَادَ أَنْ یَشْتَرِیَ بِهَا خَادِماً لِأُمِّ کُلْثُومٍ.

ثُمَّ قَالَ: مَنْ عَرَفَنِی فَقَدْ عَرَفَنِی، وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْنِی فَأَنَا الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ)، ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآیَهَ، قَوْلَ یُوسُفَ: «وَ اتَّبَعْتُ مِلَّهَ آبائِی إِبْراهِیمَ وَ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ» أَنَا ابْنُ الْبَشِیرِ، أَنَا ابْنُ النَّذِیرِ، وَ أَنَا ابْنُ الدَّاعِی إِلَى اللَّهِ، وَ أَنَا ابْنُ السِّرَاجِ الْمُنِیرِ، وَ أَنَا ابْنُ الَّذِی أُرْسِلَ رَحْمَهً لِلْعالَمِینَ، وَ أَنَا مِنْ أَهْلِ الْبَیْتِ الَّذِینَ أَذْهَبَ اللَّهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِیراً، وَ أَنَا مِنْ أَهْلِ الْبَیْتِ الَّذِینَ کَانَ جَبْرَئِیلُ یَنْزِلُ عَلَیْهِمْ وَ مِنْهُمْ کَانَ یَعْرُجُ، وَ أَنَا مِنْ أَهْلِ الْبَیْتِ الَّذِینَ افْتَرَضَ اللَّهُ مَوَدَّتَهُمْ وَ وَلَایَتَهُمْ، فَقَالَ فِیمَا أُنْزِلَ عَلَى مُحَمَّدٍ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ): «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبى‏ وَ مَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَهً» وَ اقْتِرَافُ الْحَسَنَهِ: مَوَدَّتُنَا.)

[۱۳] . المناقب، جلد ۱، صفحه ۴۳ . (راقع مدرعته و الدنیا بأسرها قائمه بین یدیه حتى استحیا من راقعها منزه نفسه النفیسه عن الدنیا الدنیه و مصارعها و مثبتها بلجام تقواه عن مطامعها و فاطمها بتهجدها عن وثیر مضاجعها (التهجد صلاه اللیل و الوثیر الوطی‏ء) أخو رسول الله ص و ابن عمه و کشاف کربه و غمه و مساهمه فی طمه و رمه- (أی فی أموره کلها و أحواله جمیعا) بعضه بعض البتول و ولده ولد الرسول هو من رسول الله ص دمه دمه و لحمه لحمه و عظمه عظمه و علمه علمه و سلمه سلمه و حربه حربه و حزبه‏ حزبه و فرعه فرعه و نبعه نبعه و نجره نجره (النجر الأصل و الحسب) و فخره فخره و جده جده و حده حده‏)

.[۱۴] شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید، جلد۴ ، صفحه۱۱۰٫

[۱۵] . مناقب آل أبی طالب – ط علامه، جلد ۴،  صفحه ۱۲٫ (أَیُّهَا النَّاسُ مَنْ عَرَفَنِی فَقَدْ عَرَفَنِی وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْنِی فَأَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ أَنَا ابْنُ أَوَّلِ الْمُسْلِمِینَ إِسْلَاماً وَ أُمِّی فَاطِمَهُ بِنْتُ رَسُولِ اللَّهِ أَنَا ابْنُ الْبَشِیرِ النَّذِیرِ أَنَا ابْنُ السِّرَاجِ الْمُنِیرِ أَنَا ابْنُ مَنْ بُعِثَ‌ رَحْمَهً لِلْعالَمِینَ‌ وَ فِی رِوَایَهِ ابْنِ عَبْدِ رَبِّهِ‌ لَوْ طَلَبْتُمْ ابْناً لِنَبِیِّکُمْ مَا بَیْنَ لَابَتَیْهَا لَمْ تَجِدُوا غَیْرِی وَ غَیْرَ أَخِی فَنَادَاهُ مُعَاوِیَهُ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ حَدِّثْنَا بِنَعْتِ الرُّطَبِ أَرَادَ بِذَلِکَ أَنْ یُخَجِّلَهُ وَ یَقْطَعَ بِذَلِکَ کَلَامَهُ فَقَالَ نَعَمْ تَلْقَحُهُ الشِّمَالُ وَ تُخْرِجُهُ الْجَنُوبُ وَ تُنْضِجُهُ الشَّمْسُ وَ یُطَیِّبُهُ الْقَمَرُ وَ فِی رِوَایَهِ الْمَدَائِنِیِ‌ الرِّیحُ تَنْفُخُهُ وَ الْحَرُّ یُنْضِجُهُ وَ اللَّیْلُ یُبَرِّدُهُ وَ یُطَیِّبُهُ وَ فِی رِوَایَهِ الْمَدَائِنِیِ‌ فَقَالَ عَمْرٌو یَا أَبَا مُحَمَّدٍ هَلْ تَنْعَتُ الْخَرَاءَهَ قَالَ نَعَمْ تَبْعُدُ الْمَشْیَ فِی الْأَرْضِ الصَّحْصَحِ‌ حَتَّى تَتَوَارَى مِنَ الْقَوْمِ وَ لَا تَسْتَقْبِلُ الْقِبْلَهَ وَ لَا تَسْتَدْبِرُهَا وَ لَا تَمَسَّحُ بِاللُّقْمَهِ وَ الرِّمَّهِ یُرِیدُ الْعَظْمَ وَ الرَّوْثَ وَ لَا تَبُلْ فِی الْمَاءِ الرَّاکِدِ.)

[۱۶]. مناقب آل أبی طالب علیهم السلام (لابن شهرآشوب) ؛ ج‏۴ ؛ ص۲۱٫ «وَ طَافَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ ع بِالْبَیْتِ فَسَمِعَ رَجُلًا یَقُولُ هَذَا ابْنُ‏ فَاطِمَهَ الزَّهْرَاءِ فَالْتَفَتَ إِلَیْهِ فَقَالَ قُلْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ فَأَبِی خَیْرٌ مِنْ أُمِّی»

[۱۷]. مدینه معاجز الأئمه الإثنی عشر ؛ ج‏۴ ؛ ص ۵۳ و ۵۴٫ «روی [فی بعض الأخبار:] أنّ الحسین- علیه السلام- مرّ على عبد اللّه بن عمرو بن العاص، فقال عبد اللّه: من أحبّ أن ینظر إلى أحبّ أهل الأرض إلى أهل السماء، فلینظر إلى هذا المجتاز، و إنّی ما کلّمته قطّ منذ وقعه صفّین.

فقال له الحسین: یا عبد اللّه! إذا کنت تعلم إنّی أحبّ أهل الأرض إلى أهل السماء، فلم تقاتلنی و تقاتل أبی [و أخی‏] یوم حرب صفّین؟! فو اللّه‏ إنّ‏ أبی‏ خیر منّی‏ عند اللّه و رسوله- صلّى اللّه علیه و آله-.

قال: فاستعذر إلیه عبد اللّه، و قال: یا حسین! إنّ جدّک رسول اللّه- صلّى اللّه علیه و آله- أمر الناس باطاعه الآباء، و انّی قد أطعت [أبی‏]  فی حرب صفّین.

فقال الحسین- علیه السلام-: أ ما سمعت قول اللّه تعالى فی کتابه المبین: «وَ إِنْ جاهَداکَ عَلى‏ أَنْ تُشْرِکَ بِی ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما» فکیف خالفت اللّه تعالى و أطعت أباک و حاربت أبی، و قد قال رسول اللّه- صلّى اللّه علیه و آله-: إنّما الطاعه للآباء بالمعروف، لا بالمنکر، و إنّه لا طاعه لمخلوق فی معصیه الخالق؟

فسکت عبد اللّه بن عمرو (بن العاص) و لم یرد (علیه) جوابا، لعلمه انّه خسر الدنیا و الآخره، ذلک هو الخسران المبین‏»

[۱۸] . نهج البلاغه (للصبحی صالح)، صفحه ۳۲۳٫ «و من کلام له ع فی بعض أیام صفین و قد رأى الحسن ابنه ع یتسرع إلى الحرب‏: «امْلِکُوا عَنِّی هَذَا الْغُلَام‏ لَا یَهُدَّنِی فَإِنَّنِی أَنْفَسُ بِهَذَیْنِ یَعْنِی الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ عَلَى الْمَوْتِ لِئَلَّا یَنْقَطِعَ بِهِمَا نَسْلُ رَسُولِ الله»

[۱۹]. من لا یحضره الفقیه، جلد ‏۲، صفحه ۶۱۶٫ (کَلَامُکُمْ نُورٌ وَ أَمْرُکُمْ رُشْدٌ وَ وَصِیَّتُکُمُ التَّقْوَى وَ فِعْلُکُمُ الْخَیْرُ وَ عَادَتُکُمُ‏ الْإِحْسَانُ‏ وَ سَجِیَّتُکُمُ الْکَرَمُ وَ شَأْنُکُمُ الْحَقُّ وَ الصِّدْقُ وَ الرِّفْقُ وَ قَوْلُکُمْ حُکْمٌ وَ حَتْمٌ وَ رَأْیُکُمْ عِلْمٌ وَ حِلْمٌ وَ حَزْمٌ إِنْ ذُکِرَ الْخَیْرُ کُنْتُمْ أَوَّلَهُ وَ أَصْلَهُ وَ فَرْعَهُ وَ مَعْدِنَهُ وَ مَأْوَاهُ وَ مُنْتَهَاهُ بِأَبِی أَنْتُمْ وَ أُمِّی وَ نَفْسِی کَیْفَ أَصِفُ حُسْنَ ثَنَائِکُمْ وَ أُحْصِی جَمِیلَ بَلَائِکُمْ وَ بِکُمْ أَخْرَجَنَا اللَّهُ مِنَ الذُّلِّ وَ فَرَّجَ عَنَّا غَمَرَاتِ الْکُرُوبِ وَ أَنْقَذَنَا مِنْ شَفَا جُرُفِ الْهَلَکَاتِ وَ مِنَ النَّارِ بِأَبِی أَنْتُمْ وَ أُمِّی وَ نَفْسِی بِمُوَالاتِکُمْ عَلَّمَنَا اللَّهُ مَعَالِمَ دِینِنَا وَ أَصْلَحَ مَا کَانَ فَسَدَ مِنْ دُنْیَانَا- وَ بِمُوَالاتِکُمْ تَمَّتِ الْکَلِمَهُ وَ عَظُمَتِ النِّعْمَهُ وَ ائْتَلَفَتِ الْفُرْقَهُ وَ بِمُوَالاتِکُمْ تُقْبَلُ الطَّاعَهُ الْمُفْتَرَضَهُ وَ لَکُمُ الْمَوَدَّهُ الْوَاجِبَهُ وَ الدَّرَجَاتُ الرَّفِیعَهُ وَ الْمَقَامُ الْمَحْمُودُ وَ الْمَقَامُ الْمَعْلُومُ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الْجَاهُ الْعَظِیمُ وَ الشَّأْنُ الْکَبِیرُ وَ الشَّفَاعَهُ الْمَقْبُولَهُ رَبَّنا آمَنَّا بِما أَنْزَلْتَ وَ اتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاکْتُبْنا مَعَ الشَّاهِدِینَ‏ رَبَّنا لا تُزِغْ‏ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنا وَ هَبْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ‏ سُبْحانَ رَبِّنا إِنْ کانَ‏ وَعْدُ رَبِّنا لَمَفْعُولًا یَا وَلِیَّ اللَّهِ إِنَّ بَیْنِی وَ بَیْنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ذُنُوباً لَا یَأْتِی عَلَیْهَا  إِلَّا رِضَاکُم)

[۲۰] . مختصر تاریخ دمشق، جلد ۷،  صفحه۲۶٫ (قَدِمتُ المَدینَهَ فَرَأَیتُ رَجـلاً بَهَرَنی جَمالُهُ ، فَقُلتُ : مَن هذا ؟ قالوا : الحَسنُ بنُ عَلیٍّ، قالَ : فَحَسَدتُ عَلیّا أن یَکونَ لَهُ ابنٌ مِثلُهُ، قالَ : فَأتَیتُهُ فَقُلتُ : أنتَ ابنُ أبی طالِبٍ ؟ قالَ : إنّی [ أبی] ابنُهُ فَقُلتُ : بِکَ وَ بِأبیکَ وَ بِکَ وَ بِأبیکَ، قالَ: وَ أَزِمَ لا یَرِدُ إلَیَّ شَیئا، ثُمَّ قالَ: أراکَ غَریبا فَلَو استَحمَلتَنا حَمَلناکَ ، وَ إن استَرفَدتَنا رَفَدناکَ ، وَ إن استَعَنتَ بِنا أعَنّاکَ ، قالَ : فَانصَرَفتُ عنه وَ ما فی الأرضِ أحَدٌ أحَبُّ إلَیَّ مِنهُ)

[۲۱] . تفسیر فرات الکوفی، صفحه ۷۹ . (فُرَاتٌ قَالَ حَدَّثَنِی أَحْمَدُ بْنُ الْقَاسِمِ مُعَنْعَناً عَنْ أَبِی الْجَارُودِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع یَقُولُ قَالَ عَلِیُّ ابْنُ أَبِی طَالِبٍ لِلْحَسَنِ  قُمِ الْیَوْمَ خَطِیباً وَ قَالَ لِأُمَّهَاتِ أَوْلَادِهِ قُمْنَ فَاسْمَعْنَ خُطْبَهَ ابْنِی قَالَ فَحَمِدَ اللَّهَ وَ صَلَّى عَلَى النَّبِیِّ ص ثُمَّ قَالَ مَا شَاءَ اللَّهُ أَنْ یَقُولَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ فِی بَابٍ وَ مَنْزِلٍ مَنْ دَخَلَهُ کانَ آمِناً وَ مَنْ خَرَجَ مِنْهُ کَانَ کَافِراً أَقُولُ قَوْلِی وَ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الْعَظِیمَ لِی وَ لَکُمْ وَ نَزَلَ فَقَامَ عَلِیٌّ یُقَبِّلُ [فَقَبَّلَ‏] رَأْسَهُ وَ قَالَ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی ثُمَّ قَرَأَ ذُرِّیَّهً بَعْضُها مِنْ بَعْضٍ وَ اللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ.)

[۲۲] . مناقب آل أبی طالب علیهم السلام (لابن شهرآشوب)، جلد ‏۴، صفحه ۱۸ (چَیَّتْ جَارِیَهٌ لِلْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بِطَاقَهِ رَیْحَانٍ فَقَالَ لَهَا أَنْتِ حُرَّهٌ لِوَجْهِ اللَّهِ فَقُلْتُ لَهُ فِی ذَلِکَ فَقَالَ أَدَّبَنَا اللَّهُ تَعَالَى فَقَالَ إِذا حُیِّیتُمْ بِتَحِیَّهٍ فَحَیُّوا بِأَحْسَنَ مِنْها الْآیَهَ وَ کَانَ أَحْسَنَ مِنْهَا إِعْتَاقُهَا)

[۲۳] . سوره مبارکه نساء، آیه ۸۶٫

[۲۴] . الثاقب فی المناقب، صفحات ۲۰۴ و ۲۰۵٫ (روى عبد الواحد بن زید، قال: حججت، فرأیت عند الکعبه جاریتین تقول إحداهما للأخرى: لا و حق المنتجب‏ للوصیّه، الحاکم بالسویّه، العادل فی القضیّه، بعل فاطمه المرضیّه، ما فعلت  کذا و کذا.)

فقلت لها: أیّتها الجاریه، و من الذی تصفینه بهذه الصفه؟

قالت: ذلک و اللّه علم الأعلام، و باب الأحکام، ربانی الأمّه، و رئیس الأئمه: علیّ بن أبی طالب علیه السلام.

فقلت لها: و أنت تعرفینه؟! قالت: و کیف لا أعرفه؟! و قد قتل أبی و عمّی و ابن عمی- و ذکرت جماعه من عشیرتها- بین یدیه، و لقد دخل ذات یوم على والدتی، فسلّم، و قال: «یا أمّ الأیتام، کیف أنت؟» فقالت أمّی: یا أمیر المؤمنین، کیف حال من فقدت قیمها، و هی ممتحنه بأولادها. و أخرجتنی و بی جدری، و قد ذهبت عینای، فلمّا نظر إلیّ توجع، و مسح بیده على عینی، فردهما اللّه علیّ فی الحال، و إنّی لأنظر ببرکته فی اللیله الظلماء إلى الجمل الشارد.

قال عبد الواحد: فعمدت إلى نفقتی، و حللت دینارا، فأعطیتها، فرمت به إلیّ، و قالت: أ تحقّر محبّ علیّ بن أبی طالب علیه السلام؟! ثمّ تولت و أنشأت تقول هذه الأبیات:

ما بث حبّ علیّ فی جنان فتى                 إلّا و قد شهدت بالنعمه النعم‏

و لا له قدم زلّ الزمان بها                      إلّا و قد ثبتت من بعدها قدم‏

ما سرّنی أن أکن من غیر شیعته               لو أنّ لی ما حوته العرب و العجم‏

 ثمّ قالت: نحن و اللّه الیوم فی عیال أکرم خلف عن أفضل سلف نحن فی عیال أبی محمّد الحسن صلوات اللّه علیه‏»

[۲۵] .  بحار الأنوار (ط – بیروت)، جلد ‏۴۳، صفحه ۳۳۹٫

[۲۶] . دعای توسّل