«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏»

الحَمدُللهِ رَبِّ العَالَمِین وَ صَلَّی الله عَلَی سَیّدِنا وَ نَبیّنَا مُحَمَّدٍ وَ أهلِ بَیتِهِ الطّاهِرین

در مسیر تهذیب و تزکیه نفس، نباید از این نکته که مسافر هستیم، غافل شویم. ما نیامده ایم که در این دنیا بمانیم؛ ما آمده ایم که مدتی در این دنیا باشیم و پس از آن برویم؛ «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ»[۱]؛

ما زِ بالائیم و بالا می رویم                      ما زِ دریائیم و دریا می رویم[۲] …

مرغ باغ ملکوتم، نیم از عالم خاک            چند روزی قفسی ساخته‌اند از بدنم[۳]

ما چند روزی بیشتر در این دنیا نیستیم؛ واقعا زندگی این دنیا نسبت به زندگی ابدی آخرت، دو سه روز بیشتر نیست. این عمر کوتاه چندین ساله ی ما نسبت به هزاران هزار سال زندگی در آخرت، مدّت کوتاهی است.

چنین قفس نه سزای چو من خوش الحانیست         روم به گلشن رضوان که مرغ آن چمنم[۴]

ما برای این دنیا آفریده نشده ایم؛ برای آخرت آفریده شده ایم. فراموش نکنیم که مسافر هستیم. از این نکته غافل نشویم که این دنیا، مسافر خانه است و ما آرام و قرار پیدا نخواهیم کرد تا به بهشت برسیم. این که بعضی روی قبرها می نویسند آرامگاه، اشتباه است. قبر و عالم برزخ هم آرامگاه نیستند. بلکه آن هم مسافر خانه ی موقتی است تا به بهشت برین برسیم. آرامگاه ما بهشت است. آسایشگاه واقعی ما بهشت است. این نکته نباید فراموش شود که ما مسافر هستیم و در این سیر مسافرت و این راه سفر، متوجه باشیم که یک دشمن قسم خورده ای به نام شیطان در کمین ماست. قرآن کریم راجع به این مسئله ی راهزنی شیطان می فرماید: «قَالَ فَبِمَا أَغْوَیْتَنِی لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَکَ الْمُسْتَقِیمَ»[۵]؛ شیطان خودش تأکید کرده است که در مسیر مستقیم تربیت و هدایت انسان، در کمین نشسته است. اگر انسان بداند که مسافر است، اگر بداند یک دشمن قسم خورده ای در کمین اوست، نباید یک لحظه غافل شود. لحظه ای غفلت از اموال مالی و دنیوی، خسارت دارد و ممکن است مدتی زمان ببرد تا این خسارت جبران شود. اما اگر از جان مان و از استعداد های مان و از ارش های مان چیزی توسط شیطان سرقت شود، دیگر جبران آن امکان ندارد. ما نسبت به مسائل مالی چه مقدار حساسیت داریم؟ باید نسبت به مسائل تربیتی خودمان حساسیت بیشتری داشته باشیم.

روایتی از حضرت مولی الموحدین امیرالمؤمنین صلوات الله علیه آمده است که می فرمایند: «مَن‌ نامَ‌ لَم‌ یُنَم‌ عَنه»[۶]؛ اگر تو غافل بشوی و در خواب فرو بروی، دشمنت بیدار است و برای تو برنامه ریزی می کند و ممکن است که تو را نابود کند. پس بیدار باشید، هوشیار باشید، بدانید که مسافر هستید و یک راهزن بسیار خطرناکی به نام شیطان، در کمین شماست.

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

[۱] سوره بقره، آیه ۱۵۶

[۲] دیوان شمس مولانا، غزلیات، غزل شمارهٔ ۱۶۷۴

[۳] مولانا، غزلیات

[۴] حافظ، غزلیات، غزل شماره ۳۴۲

[۵] سوره اعراف، آیه ۱۶

[۶] نامه ۶۲ نهج البلاغه، بخش دوم، برانگیختن مردم برای جهاد

از نامه ‏هاى آن حضرت است به اهل مصر که با مالک اشتر فرستاد، زمانى که او را به حکومت مصر منصوب کرد: أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ بَعَثَ مُحَمَّداً ( صلى الله علیه وآله ) نَذِیراً لِلْعَالَمِینَ وَ مُهَیْمِناً عَلَى الْمُرْسَلِینَ فَلَمَّا مَضَى ( علیه السلام ) تَنَازَعَ الْمُسْلِمُونَ الْأَمْرَ مِنْ بَعْدِهِ فَوَاللَّهِ مَا کَانَ یُلْقَى فِی رُوعِی وَ لَا یَخْطُرُ بِبَالِی أَنَّ الْعَرَبَ تُزْعِجُ هَذَا الْأَمْرَ مِنْ بَعْدِهِ ( صلى الله علیه وآله ) عَنْ أَهْلِ بَیْتِهِ وَ لَا أَنَّهُمْ مُنَحُّوهُ عَنِّی مِنْ بَعْدِهِ فَمَا رَاعَنِی إِلَّا انْثِیَالُ النَّاسِ عَلَى فُلَانٍ یُبَایِعُونَهُ فَأَمْسَکْتُ یَدِی حَتَّى رَأَیْتُ رَاجِعَهَ النَّاسِ قَدْ رَجَعَتْ عَنِ الْإِسْلَامِ یَدْعُونَ إِلَى مَحْقِ دَیْنِ مُحَمَّدٍ ( صلى الله علیه وآله ) فَخَشِیتُ إِنْ لَمْ أَنْصُرِ الْإِسْلَامَ وَ أَهْلَهُ أَنْ أَرَى فِیهِ ثَلْماً أَوْ هَدْماً تَکُونُ الْمُصِیبَهُ بِهِ عَلَیَّ أَعْظَمَ مِنْ فَوْتِ وِلَایَتِکُمُ الَّتِی إِنَّمَا هِیَ مَتَاعُ أَیَّامٍ قَلَائِلَ یَزُولُ مِنْهَا مَا کَانَ کَمَا یَزُولُ السَّرَابُ أَوْ کَمَا یَتَقَشَّعُ السَّحَابُ فَنَهَضْتُ فِی تِلْکَ الْأَحْدَاثِ حَتَّى زَاحَ الْبَاطِلُ وَ زَهَقَ وَ اطْمَأَنَّ الدِّینُ وَ تَنَهْنَهَ وَ مِنْهُ : ‏إِنِّی وَ اللَّهِ لَوْ لَقِیتُهُمْ وَاحِداً وَ هُمْ طِلَاعُ الْأَرْضِ کُلِّهَا مَا بَالَیْتُ وَ لَا اسْتَوْحَشْتُ وَ إِنِّی مِنْ ضَلَالِهِمُ الَّذِی هُمْ فِیهِ وَ الْهُدَى الَّذِی أَنَا عَلَیْهِ لَعَلَى بَصِیرَهٍ مِنْ نَفْسِی وَ یَقِینٍ مِنْ رَبِّی وَ إِنِّی إِلَى لِقَاءِ اللَّهِ لَمُشْتَاقٌ وَ حُسْنِ ثَوَابِهِ لَمُنْتَظِرٌ رَاجٍ وَ لَکِنَّنِی آسَى أَنْ یَلِیَ أَمْرَ هَذِهِ الْأُمَّهِ سُفَهَاؤُهَا وَ فُجَّارُهَا فَیَتَّخِذُوا مَالَ اللَّهِ دُوَلًا وَ عِبَادَهُ خَوَلًا وَ الصَّالِحِینَ حَرْباً وَ الْفَاسِقِینَ حِزْباً فَإِنَّ مِنْهُمُ الَّذِی قَدْ شَرِبَ فِیکُمُ الْحَرَامَ وَ جُلِدَ حَدّاً فِی الْإِسْلَامِ وَ إِنَّ مِنْهُمْ مَنْ لَمْ یُسْلِمْ حَتَّى رُضِخَتْ لَهُ عَلَى الْإِسْلَامِ الرَّضَائِخُ فَلَوْ لَا ذَلِکَ مَا أَکْثَرْتُ تَأْلِیبَکُمْ وَ تَأْنِیبَکُمْ وَ جَمْعَکُمْ وَ تَحْرِیضَکُمْ وَ لَتَرَکْتُکُمْ إِذْ أَبَیْتُمْ وَ وَنَیْتُمْ أَ لَا تَرَوْنَ إِلَى أَطْرَافِکُمْ قَدِ انْتَقَصَتْ وَ إِلَى أَمْصَارِکُمْ قَدِ افْتُتِحَتْ وَ إِلَى مَمَالِکِکُمْ تُزْوَى وَ إِلَى بِلَادِکُمْ تُغْزَى انْفِرُوا رَحِمَکُمُ اللَّهُ إِلَى قِتَالِ عَدُوِّکُمْ وَ لَا تَثَّاقَلُوا إِلَى الْأَرْضِ فَتُقِرُّوا بِالْخَسْفِ وَ تَبُوءُوا بِالذُّلِّ وَ یَکُونَ نَصِیبُکُمُ الْأَخَسَّ وَ إِنَّ أَخَا الْحَرْبِ الْأَرِقُ وَ مَنْ نَامَ لَمْ یُنَمْ عَنْهُ وَ السَّلَامُ .