حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه در خطبه ۲۰۱ نهج البلاغه می‌فرمایند: ای مردم! در غربت از گفتنِ حق نترسید، از کم بودنِ تعدادِ خودتان نترسید، «لا تَسْتَوْحِشُوا فِی طَرِیقِ الْهُدَى لِقِلَّهِ أَهْلِهِ»[۱]، اگر کم هم بودید نترسید، شما خدای متعال را دارید، بعد فرمودند: ای مردم! حواسِ خودتان را جمع کنید، اگر خشم یا غضبِ شما در یک کاری درگیر بشود در آن کار شریک هستید، شما را در آن کار حساب می‌کنند.

یعنی دلِ شما برای اصحابِ حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه غَنج برود، حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه فرمودند شما در این کار با آن‌ها شریک هستید. یعنی هم دل می‌دهم و هم از جهتِ عملی همراه هستیم، هم سعی می‌کنیم تا آنجا که می‌توانیم عملِ خود را شبیه کنیم و هم دل و انگیزه‌ی خود را در این راه قرار می‌دهیم.

حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه فرمودند: ای مردم! حواسِ شما جمع باشد، از هر چیزی که خشمگین می‌شوید مانندِ کسانی محسوب می‌شوید که با او در میانِ صحنه‌ی جنگ بوده‌اند، یا اگر خشنود می‌شوید مانندِ این است که با او همراه بوده‌اید. بعد اینطور فرمودند: «إِنَّمَا عَقَرَ نَاقَهَ ثَمُودَ رَجُلٌ وَاحِدٌ»، یک نفر آن شتر و آن آیتِ خدا را کشت، «فَعَمَّهُمُ اللَّهُ بِالْعَذَابِ لَمَّا عَمُّوهُ بِالرِّضَا» وقتی قومِ او به فعلِ او راضی شدند خدای متعال همه‌ی آن‌ها را جزوِ قاتل‌ها محسوب کرد و فرمود: «فَعَقَرُوها» نه «فَعَقَرَها»، فرمود همه کشتند نه یک نفر.

یعنی بدانید اگر امروز دلِ شما با حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه باشد سربازِ جمل و صفّین هستید، اگر امروز دلِ شما با معاویه باشد سربازِ معاویه هستید، اگر امروز دلِ شما با حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه باشد سربازِ ایشان هستی، یا اگر خدای نکرده دلِ شما با حَجّاج باشد یا با ابوبکر البغدادی باشد یا با هر شخصِ دیگری در سپاهِ همان شخص هستی.

ان شاء الله خدای متعال شهید حاج قاسم سلیمانی را رحمت کند، اگر دلِ تو با او باشد یا اینکه دلِ تو با دشمنِ او باشد…

در کتاب «الغیبه» نُعمانی عبارتِ عجیبی از حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه نقل کرده است… پس حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه تا اینجا یک عبارتی فرموده‌اند: «راضی به فعلِ شخص یا قومی جزوِ آن کَسان می‌شود»، یعنی هر کسی به عملِ عاقرِ ناقه راضی بود جزوِ قاتلانِ اوست، پس هر کسی به قتلِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه هم راضی باشد جزوِ قاتلانِ حضرت است.

لذا حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه فرمودند: «أَلَا فَمَنْ سُئِلَ عَنْ قَاتِلِی فَزَعَمَ أَنَّهُ مُؤْمِنٌ فَقَدْ قَتَلَنِی»[۲]، اگر از یک کسی بپرسند آیا قاتلِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه که بود؟ و او بگوید: مسلمان و مؤمن بود، این آدم هم شریکِ قتلِ من است. فقط یک نفر مرا نکشته است.

یعنی ظاهرِ ابن ملجم لعنت الله علیه مسلمان بود، به نصّ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم او منافق بود، آن ملعون ظاهرِ خود را حفظ می‌کرد، پس نگویید او نماز می‌خواند، حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم می‌فرمایند: او بیچاره‌ترین و بدبخت‌ترینِ اولین و آخرین است.

پس اگر کسی به قتلِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه راضی باشد جزوِ قاتلانِ حضرت است.

مثلاً بعضی از فرماندهانِ جمل بعد از قتلِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه نامِ غلام‌های خود را «عبدالرحمان» می‌گذاشتند که نامِ ابن ملجم ملعون بود، چون به این امر راضی بودند، بعضی از راویانِ حدیث در مدحِ ابن ملجم ملعون شعر سروده‌اند! حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه می‌فرمایند: کسی که به قتلِ من راضی باشد مثلِ کسی است که راضی به قتلِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم است!

آیا این روایاتِ مهمّی که ما گفتیم را فقط شیعیان نقل کرده‌اند؟ نخیر! اتّفاقاً با سختگیرانه‌ترین موازینِ علمِ رجال این روایت نزدِ برادران اهل سنّت هم صحیح است، عزیزان بسته‌ی مستندات را ببینند، لیستی از معاصرین و قدما را منتشر خواهیم کرد، این قسمت را که «قاتلِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه بدبخت‌ترین و اشقی الاولین و الآخرین است» را عمده‌ی برادران اهل سنّت قبول دارند، حتّی شعرایی مانندِ «زین الدّین عراقی» که عالِمِ درجه اول علم الحدیث است وقتی می‌خواهد از حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه مدح کند عرض می‌کند: «قاتلِ او همان شقیِ بدبخت است»، «ابن حجر عسقلانی» می‌گوید: «نصّ ثابت پیغمبر است که قاتلِ او کیست»؛ یعنی این موضوع چیزی نیست که اختلافی باشد، ان شاء الله اسنادِ مفصّلِ آن منتشر خواهد شد.

تا اینجا به این موضوع رسیدیم که حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه آیتِ عظمی است، نفسِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم هستند، که از این روایت می‌فهمیم قاتلِ ایشان بدترین است.

این روایت را شیعیان دارند و برادران اهل سنّت هم به سندِ صحیح دارند که می‌گوید: وقتی حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه شهید شدند امام حسن مجتبی صلوات الله علیه آمدند تا سخنرانی بفرمایند، عبارتِ امام حسن مجتبی صلوات الله علیه را ببینید:…

من یک مرتبه‌ی دیگر آن جمله‌ی اول را عرض کنم، چرا ما امشب می‌گوییم: «اَللّـهُمَّ الْعَنْ قَتَلَهَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ»؟ مگر چند نفر حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه را کشته‌اند؟ ظاهراً فقط یک نفر حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه را به قتل رساند.

وقتی امام حسن مجتبی صلوات الله علیه در حالِ سخنرانیِ اعلامِ شهادتِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه بودند فرمودند: «أمّا بَعد… (یعنی بعد از حمدِ خدای متعال)، وَاللهِ لَقَد قَتَلتُم اللَیلَه رَجُلً فِی لَیلَهٍ نَزَلَ القُرآن»[۳] شما در شبِ نزولِ قرآن کریم حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه را کشتید… یعنی راضیان به فعلِ ابن ملجم ملعون، پس معلوم است که راضی‌ها یکی دو نفر نبودند؛ بعد هم حضرت مفصّل از مدحِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه فرمودند.

[۱] أَیُّهَا النَّاسُ، لَا تَسْتَوْحِشُوا فِی طَرِیقِ الْهُدَى لِقِلَّهِ أَهْلِهِ، فَإِنَّ النَّاسَ قَدِ اجْتَمَعُوا عَلَى مَائِدَهٍ شِبَعُهَا قَصِیرٌ وَ جُوعُهَا طَوِیلٌ. أَیُّهَا النَّاسُ، إِنَّمَا یَجْمَعُ النَّاسَ الرِّضَا وَ السُّخْطُ، وَ إِنَّمَا عَقَرَ نَاقَهَ ثَمُودَ رَجُلٌ وَاحِدٌ، فَعَمَّهُمُ اللَّهُ بِالْعَذَابِ لَمَّا عَمُّوهُ بِالرِّضَا، فَقَالَ سُبْحَانَهُ «فَعَقَرُوها فَأَصْبَحُوا نادِمِینَ»؛ فَمَا کَانَ إِلَّا أَنْ خَارَتْ أَرْضُهُمْ بِالْخَسْفَهِ خُوَارَ السِّکَّهِ الْمُحْمَاهِ فِی الْأَرْضِ الْخَوَّارَهِ. أَیُّهَا النَّاسُ، مَنْ سَلَکَ الطَّرِیقَ الْوَاضِحَ وَرَدَ الْمَاءَ، وَ مَنْ خَالَفَ وَقَعَ فِی التِّیهِ.

[۲] بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار علیهم السلام  جلد ۳۴، صفحه ۳۵۹ (وَ عَنْ فُرَاتِ بْنِ أَحْنَفَ قَالَ: إِنَّ عَلِیّاً عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ خَطَبَ فَقَالَ: یَا مَعْشَرَ اَلنَّاسِ، أَنَا أَنْفُ اَلْهُدَى وَ عَیْنَاهُ وَ أَشَارَ إِلَى وَجْهِهِ -. یَا مَعْشَرَ اَلنَّاسِ! لاَ تَسْتَوْحِشُوا فِی طَرِیقِ اَلْهُدَى لِقِلَّهِ أَهْلِهِ، فَإِنَّ اَلنَّاسَ [قَدِ] اِجْتَمَعُوا عَلَى مَائِدَهٍ، شِبَعُهَا قَصِیرٌ، وَ جُوعُهَا طَوِیلٌ، وَ اَللّٰهُ اَلْمُسْتَعٰانُ یَا مَعْشَرَ اَلنَّاسِ! إِنَّمَا یَجْمَعُ اَلنَّاسَ اَلرِّضَا وَ اَلسَّخَطُ، أَلاَ وَ إِنَّمَا عَقَرَ نَاقَهَ ثَمُودَ رَجُلٌ وَاحِدٌ فَأَصَابَهُمُ اَلْعَذَابُ بِرِضَاهُمْ بِعُقْرِهَا قَالَ اَللَّهُ تَعَالَى: فَنٰادَوْا صٰاحِبَهُمْ فَتَعٰاطىٰ فَعَقَرَ فَقَالَ لَهُمْ نَبِیُّ اَللَّهِ عَنْ قَوْلِ اَللَّهِ: نٰاقَهَ اَللّٰهِ وَ سُقْیٰاهٰا `فَکَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهٰا یَا مَعْشَرَ اَلنَّاسِ! أَلاَ فَمَنْ سُئِلَ عَنْ قَاتِلِی فَزَعَمَ أَنَّهُ مُؤْمِنٌ فَقَدْ قَتَلَنِی. یَا مَعْشَرَ اَلنَّاسِ! مَنْ سَلَکَ اَلطَّرِیقَ وَرَدَ اَلْمَاءَ. یَا مَعْشَرَ اَلنَّاسِ: أَ لاَ أُخْبِرُکُمْ بِحَاجِبِی اَلضَّلاَلَهِ، تَبْدُو مَخَازِیهَا فِی آخِرِ اَلزَّمَانِ .)

[۳] الذریه الطاهره، جلد ۱، صفحه ۷۸