«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‏»

«أُفَوِّضُ أَمْری إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصیرٌ بِالْعِبادِ».[۱]

«رَبِّ اشْرَحْ لی‏ صَدْری * وَ یَسِّرْ لی‏ أَمْری * وَ احْلُلْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی‏ * یَفْقَهُوا قَوْلی‏».[۲]

«اللَّهُمَّ وَ أَنْطِقْنِی بِالْهُدَى وَ أَلْهِمْنِی التَّقْوَى».[۳]

مقدّمه

عرض کردیم که ما شیعیان علامت و نشانه و آرم داریم. علامتِ ما چند چیز است، یکی از آن‌ها این است که شیعیان جنگ را شروع نمی‌کنند. نتیجه‌ی اینکه جنگ را شروع نمی‌کنند «مهربانی» است،

چرا شیعیان مهربان هستند؟

شیعیان مهربان هستند. منتها اینطور نیست که شما بگویید آیا بقیه‌ی انسان‌های مهربانِ دنیا هم شیعه هستند؟

مهربانی بصورت کلّی چیزِ خوبی است، اینکه ما نسبت به انسان‌ها مهربان باشیم چیز خیلی خوبی است، اما اینطور نیست که شیعیان فقط مهربان هستند، یعنی این نیست که اگر کسی فقط لبخند به لب داشت شیعه است، شیعیان مهربان هستند چون دیگران را به عشق امیرالمؤمنین صلوات الله علیه دوست دارند و با آن‌ها مهربان هستند.

اگر من شما را دوست دارم فقط برای این نیست که انسان هستند، چون شما انسان هستند من شما را دوست دارم ولی چون شیعه‌ی امیرالمؤمنین صلوات الله علیه هستید علاوه بر دوست داشتن، به قربان شما هم می‌روم، چون شیعه‌ی امیرالمؤمنین صلوات الله علیه هستید باید با شما بیش از یک انسان عادی مهربان باشم.

اگر کسی با چیزی یا کسی به عشق امیرالمؤمنین صلوات الله علیه مهربان باشد، آنوقت ائمه علیهم السلام او را تحویل می‌گیرند.

با نیّت مهربان باشیم

روزی امام حسین علیه السلام با دوستان خود در حال رفتن به باغ خودشان در مدینه بودند، امام حسین علیه السلام از دور دیدند که یکی از برده‌های حضرت کنار سگی نشسته است و در حال غذا خوردن با یکدیگر هستند، امام حسین علیه السلام بلافاصله پشت یک نخل ایستادند و تماشا کردند. دیدند این برده تکه نانی را نصف کرد و نیمی از آن را جلوی این سگ گذاشت و نیم دیگر را خودش خورد. وقتی این برده نان را خورد و تمام شد گفت: «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ اَلْعَالَمِینَ»،[۴] «اَللَّهُمَّ اِغْفِرْ لِی» خدایا مرا بیامرز… البته مغفرت فقط برای آمرزیدن از گناه نیست، مغفرت دعای بسیار وسیعی است… در ادامه گفت: «أللَّهُمَّ اغفِر لِسَیِّدِی وَ لِأبَوَیهِ» خدایا! مولای من و پدر و مادرش را هم مورد مغفرت خودت قرار بده، «وَ بَارِکْ لَهُ» من سرِ سفره‌ی او غذا خوردم، به صاحب و مولای من برکت بده، «کَمَا بَارَکْتَ عَلَى أَبَوَیْهِ» همانطور که به پدر و مادر او برکت دادی.

برکت یعنی خانه‌ی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها که کوچک بود ولی هر کسی در این خانه به دنیا آمد، دنیا را تکان داد. امام حسین علیه السلام بود، کریم عالم یعنی امام حسن مجتبی صلوات الله علیه بود، حضرت زینب کبری سلام الله علیها بود. برکت لزوماً پول زیاد نیست، اثر بالایی است که خدای متعال آن را رشد بدهد. خانه‌ی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها خیلی پُربرکت بود، آن برده این موضوع را فهمیده بود.

آن برده گفت: خدایا! این نانی که من خوردم، مولای من امام حسین علیه السلام به من داده است، «بَارِکْ لَهُ» به او برکت بده، «کَمَا بَارَکْتَ عَلَى أَبَوَیْهِ» همانطور که به پدر و مادر او خیلی برکت دادی.

حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها کلاً نُه سال با امیرالمؤمنین صلوات الله علیه زندگی کرد، در آن خانه چند بچه داشتند، هریک از آن‌ها عالم را تکان داد!

اصلاً اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین همینکه یک انسان باکمال ببینند، می‌خواهند او را کمک کنند و بالا ببرند، برای همین حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه پشت نخل پنهان شدند. بعد دید این غلام هم غذا را با سگ خورد، هم بعد از غذا خوردن دعا کرد، بعد حق‌شناسی کرد.

وقتی ما هم سرِ سفره غذا می‌خوریم می‌توانیم بگوییم «اَللَّهُمَّ اِغْفِرْ لِمَولَانَا صَاحِبَ العَصرِ وَالزَّمَان وَ بَارِک لَهُ کَمَا بَارَکْتَ عَلَى أَبَوَیْهِ»، چون ما هم سرِ سفره‌ی امام زمان ارواحنا فداه غذا می‌خوریم. ما در دعاها به حضرت عرض می‌کنیم «بِیُمْنِهِ رُزِقَ الْوَرَى»، یعنی همه به برکت او روزی می‌خورند، ما سرِ سفره‌ی امام زمان ارواحنا فداه هستیم اما فراموش می‌کنیم. آن برده خیلی باکلاس بوده است، معلوم است که خیلی خوب فهمیده است. چون آن برده که امام حسین علیه السلام را ندیده بود که بخواهد خودش را نشان بدهد.

حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه جلو آمدند و فرمودند: صافی! (نام برده بود)

همینکه این برده امام حسین علیه السلام را دید به خود لرزید، از چه چیزی به خودش لرزید؟

من اینجا که با شما صحبت می‌کنم، مثلاً فرض کنید حاج آقا نیک‌بین نشسته است و من ایشان را ندیده‌ام، مثلاً بیست دقیقه نشسته‌اند و من ایشان را ندیده‌ام، بعد ناگهان برمی‌گردم و ایشان را می‌بینم، حتماً عرض می‌کنم ببخشید! من ندیدم شما آمدید!

اگر بزرگی به جایی بیاید و انسان او را نبیند و او را در نظر نگیرد و ناگهان ببیند او آمده است، می‌گوید: ببخشید، متوجه نشدم تشریف آوردید.

همینکه حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه صافی را صدا زد، نوشته است «فَقَامَ اَلْغُلاَمُ فَزِعاً» به خود لرزید، مانند اینکه ما بگوییم ببخشید من متوجه نشدم شما تشریف آوردید.

امام حسین علیه السلام فرمودند: چکار می‌کردی؟ عرض کرد: در حال غذا خوردن بودم. حضرت فرمودند: چرا به این سگ غذا دادی؟

توجه کنید که مهربانیِ تنها بد نیست، ولی آن مهربانی که مدّنظر ماست، بهمراه نیّت است، یعنی می‌دانی چرا مهربان هستی، در آن یک ربط دارد که عرض می‌کنم.

حضرت فرمودند: چرا به این سگ غذا دادی؟ عرض کرد: وقتی من در حال غذا خوردن بودم، این سگ به من نگاه می‌کرد، من هم حیا کردم. «هَذَا کَلْبُکَ یَحْرُسُ بُسْتَانَکَ» این سگِ باغِ شماست و از باغ شما نگهداری می‌کند، «أَنَا عَبْدُکَ وَ هَذَا کَلْبُکَ» من بنده‌ی شما هستم و این هم سگِ شماست، چون دیدم سگِ باغِ شماست، نتوانستم ببینم گرسنه باشد.

یعنی نیّت این است که من دوست دارم سگِ باغِ امام حسین علیه السلام هم سیر باشد!

یعنی ما می‌گوییم این همسایه‌ی ما احترام دارد، این همسایه‌ی دیگرمان بغیر از اینکه احترام دارد، شیعه‌ی امیرالمؤمنین صلوات الله علیه هم هست. این همکلاسیِ من دوست من است، هر آدمی احترام دارد، اما این یک نفر محبِ امام حسین علیه السلام هم هست. اگر کسی بخاطر این مهربانی کند، اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین او را تحویل می‌گیرند.

آن غلام عرض کرد: آقا جان! من بنده‌ی شما هستم و این هم سگِ شماست.

حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه فرمودند: صافی! ببخشید که من بدون اجازه واردِ باغِ تو شدم.

صافی عرض کرد: آقا جان! این بزرگیِ شماست که اینطور می‌فرمایید، من بنده‌ی شما هستم و این باغ هم برای شماست.

امام حسین علیه السلام فرمودند: دو هزار سکه طلا هم به تو می‌دهم.

ائمه علیهم السلام برای ادب و محبّت ارزش قائل هستند.

صافی عرض کرد: این بزرگواری و آقایی شماست!

امام حسین علیه السلام فرمودند: اگر می‌شود این دوستانم که آمدند، بخاطر من امروز تحویلشان بگیر، امروز میهمانِ باغِ تو شده‌اند.

صافی عرض کرد: من شرمنده هستم! اینجا باغ شماست!

امام حسین علیه السلام فرمودند: من گفتم که به باغ تو آمده‌ایم، من باغ را به تو بخشیده‌ام.

همینکه حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه به او فرمودند که من دو هزار سکه به تو می‌دهم و باغ را هم به تو بخشیدم، در ادامه فرمودند: تو را هم در راه خدا آزاد کردم!

صافی عرض کرد: اگر انتخاب با من است، من دوست دارم نوکرِ همینجا بمانم، اگر مرا آزاد کردید هم به اینجا می‌آیم و باغبانی شما را می‌کنم.

امام حسین علیه السلام فرمودند: باغ را هم به خودت بخشیدم.

صافی عرض کرد: اگر باغ هم به من بخشیده‌اید، من باغ را هم در راه محبّان شما وقف می‌کنم!

وقتی محبّت علامتِ شیعه است که در آن کار بخاطرِ امام حسین علیه السلام، بخاطرِ امیرالمؤمنین صلوات الله علیه باشد. این محبّت علامتِ شیعه است. هرچه در جامعه‌ی ما این محبّت کم باشد یعنی ظاهر داریم ولی باطن نداریم.

خیلی از این مثال‌ها زیاد است.

«امانتداری» یکی از نشانه‌های شیعیان

یکی دیگر از علامت‌های شیعه که خیلی جاها ذکر شده است، محبّت است، آن هم با نیّت. نمی‌خواهد نیّت را به زبان بیاوری، در بین دوستانت به آن دوستی که بیشتر محبّت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را دارد بیشتر محبّت کنی، نیاز نیست انسان مدام تبلیغ کند و بگوید من این کار را می‌کنم.

دومین علامت شیعه که خیلی خیلی خیلی مهم است «امانتداری» است، ما روایات خیلی زیادی در این زمینه داریم. اصلاً امام صادق علیه الصلاه و السلام فرمودند من دوست دارم وقتی مردم شما را می‌بینند بگویند چرا این شخص اینقدر امین و راستگو است، بگویند چون شیعه‌ی امام صادق علیه السلام است.

امام صادق علیه السلام فرمودند من دوست دارم هر کجا که شیعیان را دیدند بگویند این چقدر راستگو و امانتدار است، بگویند «هَذَا أَدَبُ جَعْفَرٍ»،[۵] چون این شخص شیعه‌ی امام صادق علیه السلام است.

امانتداری هم علامت تشیّع است و هم اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین دوست داشتند مردم بگویند شیعیان راستگو و امانتدار هستند.

امانت مختلف است، برای مسئولان مسئولیت امانت است، برای معلم معلمی است که امانت است، برای کاشانی زمانی که شما در اینجا گذاشته‌اید امانت است، برای شما که به مدرسه می‌روید وقت و عمر خودتان و پول پدرتان امانت است، باید همه‌ی آن‌ها را در مسیری خرج کرد که به اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین ربط پیدا کند.

در زندگی ائمه ما علیهم السلام نسبت به بدترین آدم‌ها امانتدار بودند، چه برسد به آدم‌های خوب.

امام سجّاد علیه السلام جمله‌ی بسیار مهمّی در مورد امانتداری فرموده‌اند، فرموده‌اند اگر شمشیری که با آن پدرم را کشته‌اند به من امانت بدهند، من امانت را برمی‌گردانم.

اینقدر امانت مهم است!

یکی از کارهایی که شیطان می‌کند این است که ممکن است عده‌ای بد عمل کنند، بعد بگویند ببینید فلانی بد عمل کرد، پس ما هم هر کاری انجام بدهیم انجام داده‌ایم. اشتباه دیگران مجوزی برای اشتباه ما نیست.

حضرت اباالفضل العباس علیه السلام در روز قیامت

یکی دیگر از کسانی که در امانتداری بی‌نظیر است، اصلاً آنقدر خوب بوده است که بقیه را به زحمت انداخته است، آن کسی است که امشب به نام اوست.

زمانی شما کاری را به کسی می‌سپارید… زمانی پدرم کاری را به من می‌سپارد و من انجام نمی‌دهم، دیگر روی من حساب نمی‌کند و خودش کار خودش را انجام می‌دهد. اما زمانی کسی هست که هنوز کار را به او نگفته‌اید انجام می‌دهد، وقتی به او مسئولیت می‌دهید به بهترین شکل انجام می‌دهد. کسی که اینطور کار می‌کند، بعد از مدّتی همه روی او حساب می‌کنند.

کسی که وظایف خودش را دائماً سریع و خوب انجام می‌دهد، باعث می‌شود که آدم‌ها روی او حساب کنند. در اینصورت اگر بعد از چند سال نتواند کاری را انجام بدهد، همه خیلی اذیت می‌شوند.

حضرت اباالفضل العباس علیه الصلاه و السلام طوری وظایف خود را انجام می‌دادند که فرزندان امام حسین علیه السلام خیلی به ایشان اطمینان داشتند، برای همین وقتی حضرت اباالفضل العباس علیه السلام رفتند که آب بیاورند، این اطفال اصلاً فکر نمی‌کردند که برنگردد؛ چون سابقه نداشت که کاری را به حضرت اباالفضل العباس علیه السلام محوّل کنند و ایشان انجام ندهند.

حال شما ادب را در کنار این وظیفه‌شناسی ببینید. آیا حضرت اباالفضل العباس علیه السلام نعوذبالله کم‌کاری کرده بودند؟ نه! ولی گزارش داریم که از اینکه نتوانستند آب بیاورند شرم کردند.

گاهی ما اینطور هستیم که وقتی می‌پرسند چرا درس نخوانده‌ای؟ می‌گوییم که معلم بلد نیست! در صورتی که در همان کلاس نمره‌ی ۲۰ هم داریم!

یعنی نقصِ خودم را به گردن همه می‌اندازم که خودم بعهده نگیرم.

حضرت اباالفضل العباس علیه السلام کم‌کاری نکرده بودند، ولی وقتی در مرتبه‌ی آخر نتوانستند آب بیاورند خجالت کشیدند.

ما انسان‌ها در روز قیامت بخاطر کارهایی که می‌توانستیم در این دنیا انجام بدهیم و انجام ندادیم حسرت می‌خوریم، قرآن کریم می‌فرماید: «وَأَنْذِرْهُمْ یَوْمَ الْحَسْرَهِ إِذْ قُضِیَ الْأَمْرُ وَهُمْ فِی غَفْلَهٍ وَهُمْ لَا یُؤْمِنُونَ»،[۶] رسول من! به مردم بگو که روز حسرت فرا می‌رسد، دیگر کار تمام شده است.

روز قیامت همه حسرت می‌خورند، بجز آن کسانی که همه‌ی وظایف خود را در این دنیا به بهترین شکل انجام داده‌اند. با انبیاء گذشته علیهم السلام کار ندارم، از بین مسلمین بغیر از چهارده معصوم یک نفر هست که روز قیامت حسرت نمی‌خورد، چون همه‌ی وظایف خود را طوری که معصوم تأیید کند انجام داده است، او حضرت اباالفضل العباس علیه السلام است.

علّت آن هم در زیارت حضرت اباالفضل العباس علیه السلام که در مفاتح الجنان از حضرت صادق صلوات الله علیه نقل شده است.

دعای «صَنَمَی قُرَیش»

قنوتی که امشب پیش نماز محترم مسجد در نماز خواندند «اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ العَن صَنَمَی قُرَیشٍ وَ جِبتَیها وَ طاغُوتَیها» بود، این دعای «صنمی قریش» است.

کسی که غیرشیعه بود به پدر مرحوم علامه میرحامد حسین رحمه الله تعالی علیه می‌گوید که این دعای «صنمی قریش» سند ندارد، ایشان می‌فرمایند که این دعا خیلی مجرّب است، تو هم سند را برای این می‌خواهی که ببینی آیا اثر دارد یا نه، هر وقت گرفتار شدی این دعا را بخوان، اگر اثر نکرد بگو سند ندارد! این دعا مجرّب است.

منتها این دعا برای همین جمع‌های خودمانی است.

برخی فضائل امیرالمؤمنین صلوات الله علیه

آقای ترابی (یکی از حضار) متنی برای امیرالمؤمنین صلوات الله علیه حفظ کرده‌اند، بنده برخی از روایاتِ برخی از این فضیلت‌ها را به خدمت شما عرض می‌کنم.

هر یک از عباراتی که ایشان می‌خوانند، برای ما عبادت است. بعضی‌ها عُرضه دارند و عبادت‌های مفصّل دارند، ما همینجا نشسته‌ایم، ایشان هر کلمه‌ای که می‌گویند یک فضیلت است و ما هم برای شنیدن این فضائل در حال عبادت هستیم.

بسم الله الرحمن الرحیم، الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین به ولایت سلطان اولیا، سخن گذار منبر سَلُونی، سرور مُطَلِبی، ابنِ عَمِّ نَبی، دُرِّ هَل أتَی، مِهرِ بُرج إنَّما، شَه سوار لا فَتَی، پیشوای انبیاء، عُروهُ الوُثقَی، کَلِمَهُ الحُسنَی، سَید الأوصیاء، سرور ارباب وفا، قبله اصحاب دعا، شرح اولیاء، عماد الاصویا، آیت الله العظمی…

روایت «آیت الله العظمی» این است که امیرالمؤمنین صلوات الله علیه فرمودند: «مَا لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ آیَهٌ هِیَ أَکْبَرُ مِنِّی»[۷] بخدا قسم که خدا آیت و نشانه‌ای بزرگتر از من ندارد.

قدسی شجر، نیکو ثمر، والا گوهر…

«قدسی شجر» هم از این روایت گرفته شده است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند: «أَنَا وَ عَلِیٌّ مِنْ شَجَرَهٍ وَاحِدَهٍ وَ اَلنَّاسُ مِنْ أَشْجَارٍ شَتَّى»[۸] ما از یک درخت هستیم و مابقی مردم از درخت‌های دیگر هستند.

نیکو ثمر، والاگوهر، فرخنده فر، بهجت اثر، صاحب نظر، صاحب تیغ دو سر، شمس الضّحی، بدرالدّجی، نور هُدَی، میر خدا، شیر خدا، هم انتها، هم مقتدا، هم رهنما، راز بقا، سِرّ شفاء، هم منتخب، هم منتصب، هم منتجب، محبوب رَبّ، دور از طَرَب، کهف اعمال، فوق بیان، روح و روان، سِرّ نهان، نور عیان، میران نشین، گردون مقام، دوم فروغ، اول امام، باب مراد، دست خطاب، روح کتاب، عشق مجسّم، آیت محکم، منجی عالم، همدم موسی، یاور عیسی، یوسف و یحیی، خضر سلیمان، ساقی کوثر، أب الأئمه، ولیّ داور، آیت عظمی، والیِ والا، عالیِ اعلاء، عالِم اسماء، شوهرِ زهرا، باء بسم الله، آقا و مولا، فخر زمان‌ها، بدرِ مکان‌ها، مادرِ کعبه، کوثر و یاسین، یوسف و طاها، آیه‌ی تطهیر، حافظ قرآن، ناطق قرآن، ناشرِ قرآن، حقیقتِ دین، آقا و سرور، هادی و رهبر، مناء و مشعر، ظهور و قیام، ثواب و عقاب، عابد و معبود، شاهد و مشهود.

«ثواب و عِقاب» یعنی اینکه امیرالمؤمنین صلوات الله علیه…

کلاً این موضوع را بدانید که موجوداتی که خیر هستند، برای مؤمنان خیر هستند، قرآن کریم که برای مؤمنان شفاء و برکت است، برای کفار بدبختی است، «وَ لا یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّا خَساراً».[۹]

در زیارت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه داریم که «السَّلامُ عَلَى نِعْمَهِ اللَّهِ عَلَى الْأَبْرَارِ وَ نِقْمَتِهِ عَلَى الْفُجَّارِ»،[۱۰] امیرالمؤمنین صلوات الله علیه برای خوبان نعمت و ثواب است، برای عمّار، برای مقداد، ان شاء الله برای شما، امیرالمؤمنین صلوات الله علیه عذاب خدا برای دشمنان خداست، امیرالمؤمنین صلوات الله علیه برای معاویه ملعون عذاب است، چون بخاطرِ امیرالمؤمنین صلوات الله علیه به جهنّم می‌رود. امیرالمؤمنین صلوات الله علیه هم ثواب است و هم عِقاب است.

ان شاء الله همه‌ی کارنامه‌ی ما در روز قیامت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه باشد، ان شاء الله امیرالمؤمنین صلوات الله علیه همه‌ی ما را حفظ کند و سفارش ما را به پسرِ خودشان حضرت حجّت سلام الله علیه کند و ما جزو سربازان حضرت حجّت ارواحنا فداه باشیم و ان شاء الله کشور ما را از این تلاطم‌ها به ساحل آرامش برساند، صلواتی مرحمت بفرمایید.

اللهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم.


[۱]– سوره‌ی غافر، آیه ۴۴٫

[۲]– سوره‌ی طه، آیات ۲۵ تا ۲۸٫

[۳]– الصّحیفه السّجّادیّه، ص ۹۸٫

[۴] مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ، جلد ۷ ، صفحه ۱۹۲ (اَلسَّیِّدُ وَلِیُّ اَللَّهِ اَلرَّضَوِیُّ فِی مَجْمَعِ اَلْبَحْرَیْنِ فِی مَنَاقِبِ اَلسِّبْطَیْنِ ، عَنِ اَلْحَسَنِ اَلْبَصْرِیِّ قَالَ: کَانَ اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ سَیِّداً زَاهِداً وَرِعاً صَالِحاً نَاصِحاً حَسَنَ اَلْخُلُقِ فَذَهَبَ ذَاتَ یَوْمٍ مَعَ أَصْحَابِهِ إِلَى بُسْتَانٍ لَهُ وَ کَانَ فِی ذَلِکَ اَلْبُسْتَانِ غُلاَمٌ یُقَالُ لَهُ صَافِی فَلَمَّا قَرُبَ مِنَ اَلْبُسْتَانِ رَأَى اَلْغُلاَمَ یَرْفَعُ اَلرَّغِیفَ فَیَرْمِی بِنِصْفِهِ إِلَى اَلْکَلْبِ وَ یَأْکُلُ نِصْفَهُ فَتَعَجَّبَ اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ مِنْ فِعْلِ اَلْغُلاَمِ فَلَمَّا فَرَغَ مِنَ اَلْأَکْلِ قَالَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ اَلْعَالَمِینَ اَللَّهُمَّ اِغْفِرْ لِی وَ لِسَیِّدِی وَ بَارِکْ لَهُ کَمَا بَارَکْتَ عَلَى أَبَوَیْهِ یَا أَرْحَمَ اَلرَّاحِمِینَ فَقَامَ اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ نَادَى یَا صَافِی فَقَامَ اَلْغُلاَمُ فَزِعاً وَ قَالَ یَا سَیِّدِی وَ سَیِّدَ اَلْمُؤْمِنِینَ إِلَى یَوْمِ اَلْقِیَامَهِ إِنِّی مَا رَأَیْتُکَ فَاعْفُ عَنِّی فَقَالَ اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ اِجْعَلْنِی فِی حِلٍّ یَا صَافِی دَخَلْتُ بُسْتَانَکَ بِغَیْرِ إِذْنِکَ فَقَالَ صَافِی بِفَضْلِکَ وَ کَرَمِکَ وَ سُؤْدُدِکَ تَقُولُ هَذَا فَقَالَ اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ إِنِّی رَأَیْتُکَ تَرْمِی بِنِصْفِ اَلرَّغِیفِ إِلَى اَلْکَلْبِ وَ تَأْکُلُ نِصْفَهُ فَمَا مَعْنَى ذَلِکَ فَقَالَ اَلْغُلاَمُ یَا سَیِّدِی إِنَّ اَلْکَلْبَ یَنْظُرُ إِلَیَّ حِینَ آکُلُ فَإِنِّی أَسْتَحْیِی مِنْهُ لِنَظَرِهِ إِلَیَّ وَ هَذَا کَلْبُکَ یَحْرُسُ بُسْتَانَکَ مِنَ اَلْأَعْدَاءِ وَ أَنَا عَبْدُکَ وَ هَذَا کَلْبُکَ نَأْکُلُ مِنْ رِزْقِکَ مَعاً فَبَکَى اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ ثُمَّ قَالَ إِنْ کَانَ کَذَلِکَ فَأَنْتَ عَتِیقٌ لِلَّهِ وَ وَهَبَ لَهُ أَلْفَ دِینَارٍ فَقَالَ اَلْغُلاَمُ إِنْ أَعْتَقْتَنِی فَإِنِّی أُرِیدُ اَلْقِیَامَ بِبُسْتَانِکَ فَقَالَ اَلْحُسَیْنُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ إِنَّ اَلْکَرِیمَ إِذَا تَکَلَّمَ بِکَلاَمٍ یَنْبَغِی أَنْ یُصَدِّقَهُ بِالْفِعْلِ اَلْبُسْتَانُ أَیْضاً وَهَبْتُهُ لَکَ وَ إِنِّی لَمَّا دَخَلْتُ اَلْبُسْتَانَ قُلْتُ اِجْعَلْنِی فِی حِلٍّ فَإِنِّی قَدْ دَخَلْتُ بُسْتَانَکَ بِغَیْرِ إِذْنِکَ کُنْتُ قَدْ وَهَبْتُ اَلْبُسْتَانَ بِمَا فِیهِ غَیْرَ أَنَّ هَؤُلاَءِ أَصْحَابِی لِأَکْلِهِمُ اَلثِّمَارَ وَ اَلرُّطَبَ فَاجْعَلْهُمْ أَضْیَافَکَ وَ أَکْرِمْهُمْ لِأَجْلِی أَکْرَمَکَ اَللَّهُ یَوْمَ اَلْقِیَامَهِ وَ بَارَکَ لَکَ فِی حُسْنِ خُلُقِکَ وَ رَأْیِکَ فَقَالَ اَلْغُلاَمُ إِنْ وَهَبْتَ لِی بُسْتَانَکَ فَإِنِّی قَدْ سَبَلْتُهُ لِأَصْحَابِکَ .)

[۵] الکافی ، جلد ۲ ، صفحه ۶۳۶ (أَبُو عَلِیٍّ اَلْأَشْعَرِیُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اَلْجَبَّارِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِیلَ عَنِ اَلْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ جَمِیعاً عَنْ صَفْوَانَ بْنِ یَحْیَى عَنْ أَبِی أُسَامَهَ زَیْدٍ اَلشَّحَّامِ قَالَ: قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ : اِقْرَأْ عَلَى مَنْ تَرَى أَنَّهُ یُطِیعُنِی مِنْهُمْ وَ یَأْخُذُ بِقَوْلِیَ اَلسَّلاَمَ وَ أُوصِیکُمْ بِتَقْوَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ اَلْوَرَعِ فِی دِینِکُمْ وَ اَلاِجْتِهَادِ لِلَّهِ وَ صِدْقِ اَلْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ اَلْأَمَانَهِ وَ طُولِ اَلسُّجُودِ وَ حُسْنِ اَلْجِوَارِ فَبِهَذَا جَاءَ مُحَمَّدٌ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَدُّوا اَلْأَمَانَهَ إِلَى مَنِ اِئْتَمَنَکُمْ عَلَیْهَا بَرّاً أَوْ فَاجِراً فَإِنَّ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کَانَ یَأْمُرُ بِأَدَاءِ اَلْخَیْطِ وَ اَلْمِخْیَطِ صِلُوا عَشَائِرَکُمْ وَ اِشْهَدُوا جَنَائِزَهُمْ وَ عُودُوا مَرْضَاهُمْ وَ أَدُّوا حُقُوقَهُمْ فَإِنَّ اَلرَّجُلَ مِنْکُمْ إِذَا وَرِعَ فِی دِینِهِ وَ صَدَقَ اَلْحَدِیثَ وَ أَدَّى اَلْأَمَانَهَ وَ حَسُنَ خُلُقُهُ مَعَ اَلنَّاسِ قِیلَ هَذَا جَعْفَرِیٌّ فَیَسُرُّنِی ذَلِکَ وَ یَدْخُلُ عَلَیَّ مِنْهُ اَلسُّرُورُ وَ قِیلَ هَذَا أَدَبُ جَعْفَرٍ وَ إِذَا کَانَ عَلَى غَیْرِ ذَلِکَ دَخَلَ عَلَیَّ بَلاَؤُهُ وَ عَارُهُ وَ قِیلَ هَذَا أَدَبُ جَعْفَرٍ فَوَ اَللَّهِ لَحَدَّثَنِی أَبِی عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ أَنَّ اَلرَّجُلَ کَانَ یَکُونُ فِی اَلْقَبِیلَهِ مِنْ شِیعَهِ عَلِیٍّ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ فَیَکُونُ زَیْنَهَا آدَاهُمْ لِلْأَمَانَهِ وَ أَقْضَاهُمْ لِلْحُقُوقِ وَ أَصْدَقَهُمْ لِلْحَدِیثِ إِلَیْهِ وَصَایَاهُمْ وَ وَدَائِعُهُمْ تُسْأَلُ اَلْعَشِیرَهُ عَنْهُ فَتَقُولُ مَنْ مِثْلُ فُلاَنٍ إِنَّهُ لآَدَانَا لِلْأَمَانَهِ وَ أَصْدَقُنَا لِلْحَدِیثِ .)

[۶] سوره مبارکه مریم، آیه ۳۹

[۷] الکافی ، جلد ۱ ، صفحه ۲۰۷ (مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی عُمَیْرٍ أَوْ غَیْرِهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ اَلْفُضَیْلِ عَنْ أَبِی حَمْزَهَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنَّ اَلشِّیعَهَ یَسْأَلُونَکَ عَنْ تَفْسِیرِ هَذِهِ اَلْآیَهِ: «عَمَّ یَتَسٰاءَلُونَ `عَنِ اَلنَّبَإِ اَلْعَظِیمِ »  قَالَ ذَلِکَ إِلَیَّ إِنْ شِئْتُ أَخْبَرْتُهُمْ وَ إِنْ شِئْتُ لَمْ أُخْبِرْهُمْ ثُمَّ قَالَ لَکِنِّی أُخْبِرُکَ بِتَفْسِیرِهَا قُلْتُ «عَمَّ یَتَسٰاءَلُونَ»  قَالَ فَقَالَ هِیَ فِی أَمِیرِ اَلْمُؤْمِنِینَ صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَیْهِ کَانَ أَمِیرُ اَلْمُؤْمِنِینَ صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَیْهِ یَقُولُ مَا لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ آیَهٌ هِیَ أَکْبَرُ مِنِّی وَ لاَ لِلَّهِ مِنْ نَبَإٍ أَعْظَمُ مِنِّی .)

[۸] کشف الغمه فی معرفه الأئمه ، جلد ۱ ، صفحه ۲۹۵ (وَ مِنْهُ عَنْ جَابِرٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ : أَنَا وَ عَلِیٌّ مِنْ شَجَرَهٍ وَاحِدَهٍ وَ اَلنَّاسُ مِنْ أَشْجَارٍ شَتَّى.)

[۹] سوره مبارکه اساء، آیه ۸۲ (وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَهٌ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ لا یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّا خَساراً)

[۱۰] زیارت ششم امیرالمومنین صلوات الله علیه