آیه‌ای که امشب قصد دارم به محضرِ عزیزان تقدیم کنم و در محضرِ آن آیه هستیم هشتمین آیه سوره مبارکه مائده است، «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامِینَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ ۖ وَلَا یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا ۚ اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ».

 

«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامِینَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ» ای مؤمنان! در راهِ خدا قیام کنید و وقتی شهادت می‌دهید با عدالت شهادت بدهید.

 

اگر از کسی بدی دیدید و بدی سراغ دارید و او شما را اذیّت کرده است، مثلاً الآن برای مشورتِ ازدواج به شما رجوع کرده‌اند، دیگر چیزی به آن اضافه نکنید، اگر قرار شد چیزی هم بگویید که در حیطه مشورت بود در همان اندازه بگویید، خوبی‌های او را ندید نگیرید و اضافه نگویید. «وَلَا یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا»، دشمنی‌ها باعث نشود که وقتی نوبتِ شما رسید و زور و قدرت به دستِ شما آمد خدای نکرده از عدالت خارج بشوید، دشمنی‌های آن‌ها و ظلم‌های آن‌ها باعث نشود که شما هم ظلم کنید، «اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى» عدالت داشته باشید، «وَاتَّقُوا اللَّهَ» تقوا پیشه کنید، «إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ».

 

این آیه عام است و برای همه‌ی ما در همه‌ی قرون و اعصار است.

 

وقتی قدرت بدستِ تو رسید و جایی حرفِ تو را می‌خریدند حتّی اگر به تو ظلم شده بود تو حق نداری ظلم کنی، مسلّماً می‌توانی حق خودت را بگیری اما اجازه‌ی ظلم کردن نداری.

 

واضح است که سرمصداق و مصداقِ أتَمّ و أکملِ این آیه‌ی کریمه حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه هستند. موضوعِ امشبِ ما «انصاف همراه با تقوای حیرت‌انگیزِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه» است. حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه که به ایشان ستم شد و وقتی کار و قدرت به دستِ ایشان رسید در انصاف عجیب ایثار کردند و بیش از انصاف عمل کردند.

 

یکی از آن‌ها را شب گذشته عرض کردیم و ناقص ماند، به محضرِ عزیزان عرض کردیم که قاتلِ حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه فقط ابن ملجم ملعون نیست، تمامِ کسانی که به فعلِ ابن ملجم راضی هستند و محرّکِ او بودند و خوشحال شدند قاتل هستند. اما ببینید حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه می‌دانستند که یک انحرافی در امّت ایجاد شده است که طرفدارانِ خلیفه مقتول یک عدّه‌ای را به ناروا کشتند، در دو دوره‌ی قبل این اتّفاق افتاد، اصلاً چه بسا آن خلیفه‌ای که کشته شد هم این موضوع را قبول نداشت ولی طرفداران این کار را کردند، وقتی خلیفه دوم کشته شد پسرِ او رفت و پنج نفر بی‌گناه را کشت! وقتی خلیفه سوم کشته شد چندصد نفر و شاید تا هفتصد نفر در بصره کشته شدند، آن هم قبل از جنگ جمل! یک نفر رفت قرآن بخواند و او را تیرباران کردند، با چه عنوانی؟ با این عنوان که ما خونخواه هستیم!

 

حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه که می‌توانستند دستاویز قرار بدهند قاتلانِ من عدّه‌ی زیادی هستند باز هم این کار را نکردند، حتّی نسبت به ابن ملجم ملعون که اسیر شده بود فرمودند که بسترِ او نرم باشد، این همان ایثار در انصاف است، بعد حضرت فرمودند: فقط یک نفر را قصاص کنید، آنکه من گفتم هر کسی به این امر راضی است در کارِ او شریک است برای خدای متعال و روز قیامت است، اینطور نباشد که فردا یک عدّه‌ای را بگیرید و اعدام کنید و بگویید همه‌ی خوارج فتنه کرده‌اند و باید همه را بکشیم، فقط یک نفر را قصاص کنید، حسابِ من و خوارجی که بهتان زدند با خدای متعال است، قرار نیست شما همه را اینجا قصاص کنید، یعنی حتّی حضرت در قصاص کردن هم می‌خواهند جلوی افراط در خونریزی را بگیرند، انصاف را ببینید! می‌فرمایند با اسیرتان خوش‌رفتاری کنید، اصلاً کجا همچنین نمونه‌ی حیرت‌انگیزی را داریم؟ صلوات خدا به حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات الله علیه.